A
admin
Guest
Etrafımızda diyaliz ve böbrek nakli hastalarının varlığı arttıkça ‘’Acaba böbreklerim nasıl, günün birinde ben de diyalize girmek zorunda kalabilir miyim ?’’ diye pek epey kişiyi kaygıya sokmaktadır. Hastalığın en dikkatici özelliği sinsi gidişi ve günün birinde bardağı taşıran son damla ile kişiyi hastanelik etmesidir. Birden bir diyaliz gerçeği kişinin hayatına daha doğrusu tüm ailesine bomba üzere düşebilmektedir. halbuki bu sorunun cevabını verebilmek için tabipler epey kapsamlı araştırmalara girişmedilk evvel sıradan bir idrar tetkiki yaptırarak işe başlarlar. Zira bedenimizdeki organlarımızdan yalnızca böbreklerimiz idrar dediğimiz bir eser dışarı atarak çalışması hakkında adeta bize bir rapor sunmaktadır. Onun için de rastlantısal olarak idrarda rastgele bulgu bulunması da kişiyi üstte kelamını ettiğimiz kaygıya haklı olarak sevk etmektedir.
PROTEİNÜRİ NEDİR?
İdrarla günde 150mg civarında protein atılır. Bu ölçü da rutin kullanımdaki sıradan idrar incelemelerinde saptanmaz. Genç yaşlarda, 30 yaşından evvel, postural proteinüri dediğimiz çabucak tamamı günün faal vakit içinderında (gündüz) atılan hiç bir vakit günde 1gm’ı geçmeyen proteinüri görülebilir. Bu fizyolojik bir durumdur. bir daha de bu üzere durumların kimi vakit bir diğer böbrek hastalığına ilişkin bir belirti olup olmayacağı bir uzman doktor tarafınca araştırılması ve açıklanması zaruriliği olabilir (Askeri okul muayeneleri yahut sigorta süreçleri gibi). Çabucak hep bu biçimde bir bulgunun 30 yaşına kadar da izlenmesi gerekir. Ateşli durumlarda ve kalp yetersizliğinde de bir ölçü proteinüri süreksiz yahut aralıklı olarak da görülebilir. Ekseriyetle günde 300mg üstünde bir proteinüri var ise rutin idrar tetkiklerinde saptanabilir.
Tam idrar tetkiki, Bu prosedürde idrar bulgularını bu ortada proteinüriyi daldırma çubuğu dediğimiz bir test aracı vasıtasıyla üstündeki renk indeksiyle çalışan indikatörler yardımıyla 1+ ile 4+ içinde yarı sayısal bir tabir ile saptama imkanı vardır. Rastgele alınan idrar meselade kolaylıkla saptanan proteinürinin günlük atılımının sayısal olarak toplam pahası ise çok kıymetlidir. Bu ölçü hastalığın çeşidini dahi iddia etmede yararlı olabilir. Ayrıyeten bir çeşit hastalık (minimal lezyon hastalığı) haricinde daha yüksek günlük protein atılımı daha olumsuz bir gidişi düşündürür. Genel olarak günlük idrarda 500mg ve üstündeki proteinüri, bilhassa 1gm üzerine de çıktığı vakit manalı bir proteinüri olarak algılanır. Hele 3 gm ve üzerinde günlük protein atılımı ise molekülünün küçük olması ötürüsıyla daha hayli albumin kaybı demektir ki karşılanamayan bir kayıp olduğu için de kanda albumin ölçüsünde düşmeye yol açar. Bunun kararında da bedenin her tarafında (bacaklarda, karında, akciğer zar boşluğunda ) sıvı toplanması yani ödem görülür. Biz bu duruma nefrotik sendrom diyoruz. Nefrotik sendrom hep nefron dediğimiz böbreğin işlevsel organcığının kılcal damarlardan oluşan yumakcık (glomerul) dediğimiz kesiminin hastalığıdır, biz bu çeşit hastalıklara glomerulonefrit diyoruz.
Birfazlaca çeşiti olan bu hastalıklar ödem haricinde tansiyon yüksekliği, idrarda kan üzere diğer yakınmalara da niye olurlar. En değerlisi de bu hastalıkların değerli bir kısmının tedavisinin yapılamadığı durumda böbrek yetersizliği (üre yüksekliği) ile son bulmasıdır. sıradan idrar tetkikinde proteinüri saptandığı taktirde günlük idrar toplanarak bir günlük ölçüsü saptanmalıdır. Bilhassa 1gm ve üstünde günlük proteinüri ile seyrettiği taktirde- erken ve etkin periyotta ve daha böbrek yetmezliği gelişmeden bir nefroloji kliniğinde böbrek biyopsisi yapılmalıdır. Bu alınan kesimin bir nefropatoloji laboratuvarında özel sistemlerle incelenmesiyle glomerulonefritin çeşidinin tayini ehemmiyet arz etmektedir. Bu hastalıklar bedenimizi koruyan bağışıklık (immun) sisteminin kendine karşı tepki geliştirerek (oto immun) oluşan antikor-antijen komplekslerinin böbreklere yerleşerek başlatmış olduğu yangısal tepki kararı gelişen hastalıklardır. Onun için de bağışıklık sistemini baskılayıcı birtakım ilaçların bir süre yahut daima kullanılmasını gerektirecektir. Bu tedavilerle herbir glomerulonefrit tipine bakılırsa değişen, hastadan hastaya da farklı olabilen başarılı, kısmen başarılı yahut başarısız sonuçları olabilir.
PROTEİNÜRİ NEDİR?
İdrarla günde 150mg civarında protein atılır. Bu ölçü da rutin kullanımdaki sıradan idrar incelemelerinde saptanmaz. Genç yaşlarda, 30 yaşından evvel, postural proteinüri dediğimiz çabucak tamamı günün faal vakit içinderında (gündüz) atılan hiç bir vakit günde 1gm’ı geçmeyen proteinüri görülebilir. Bu fizyolojik bir durumdur. bir daha de bu üzere durumların kimi vakit bir diğer böbrek hastalığına ilişkin bir belirti olup olmayacağı bir uzman doktor tarafınca araştırılması ve açıklanması zaruriliği olabilir (Askeri okul muayeneleri yahut sigorta süreçleri gibi). Çabucak hep bu biçimde bir bulgunun 30 yaşına kadar da izlenmesi gerekir. Ateşli durumlarda ve kalp yetersizliğinde de bir ölçü proteinüri süreksiz yahut aralıklı olarak da görülebilir. Ekseriyetle günde 300mg üstünde bir proteinüri var ise rutin idrar tetkiklerinde saptanabilir.
Tam idrar tetkiki, Bu prosedürde idrar bulgularını bu ortada proteinüriyi daldırma çubuğu dediğimiz bir test aracı vasıtasıyla üstündeki renk indeksiyle çalışan indikatörler yardımıyla 1+ ile 4+ içinde yarı sayısal bir tabir ile saptama imkanı vardır. Rastgele alınan idrar meselade kolaylıkla saptanan proteinürinin günlük atılımının sayısal olarak toplam pahası ise çok kıymetlidir. Bu ölçü hastalığın çeşidini dahi iddia etmede yararlı olabilir. Ayrıyeten bir çeşit hastalık (minimal lezyon hastalığı) haricinde daha yüksek günlük protein atılımı daha olumsuz bir gidişi düşündürür. Genel olarak günlük idrarda 500mg ve üstündeki proteinüri, bilhassa 1gm üzerine de çıktığı vakit manalı bir proteinüri olarak algılanır. Hele 3 gm ve üzerinde günlük protein atılımı ise molekülünün küçük olması ötürüsıyla daha hayli albumin kaybı demektir ki karşılanamayan bir kayıp olduğu için de kanda albumin ölçüsünde düşmeye yol açar. Bunun kararında da bedenin her tarafında (bacaklarda, karında, akciğer zar boşluğunda ) sıvı toplanması yani ödem görülür. Biz bu duruma nefrotik sendrom diyoruz. Nefrotik sendrom hep nefron dediğimiz böbreğin işlevsel organcığının kılcal damarlardan oluşan yumakcık (glomerul) dediğimiz kesiminin hastalığıdır, biz bu çeşit hastalıklara glomerulonefrit diyoruz.
Birfazlaca çeşiti olan bu hastalıklar ödem haricinde tansiyon yüksekliği, idrarda kan üzere diğer yakınmalara da niye olurlar. En değerlisi de bu hastalıkların değerli bir kısmının tedavisinin yapılamadığı durumda böbrek yetersizliği (üre yüksekliği) ile son bulmasıdır. sıradan idrar tetkikinde proteinüri saptandığı taktirde günlük idrar toplanarak bir günlük ölçüsü saptanmalıdır. Bilhassa 1gm ve üstünde günlük proteinüri ile seyrettiği taktirde- erken ve etkin periyotta ve daha böbrek yetmezliği gelişmeden bir nefroloji kliniğinde böbrek biyopsisi yapılmalıdır. Bu alınan kesimin bir nefropatoloji laboratuvarında özel sistemlerle incelenmesiyle glomerulonefritin çeşidinin tayini ehemmiyet arz etmektedir. Bu hastalıklar bedenimizi koruyan bağışıklık (immun) sisteminin kendine karşı tepki geliştirerek (oto immun) oluşan antikor-antijen komplekslerinin böbreklere yerleşerek başlatmış olduğu yangısal tepki kararı gelişen hastalıklardır. Onun için de bağışıklık sistemini baskılayıcı birtakım ilaçların bir süre yahut daima kullanılmasını gerektirecektir. Bu tedavilerle herbir glomerulonefrit tipine bakılırsa değişen, hastadan hastaya da farklı olabilen başarılı, kısmen başarılı yahut başarısız sonuçları olabilir.