Rus hükümeti, 7 Mart’ta, Rusya’ya, Rus şirketlerine ve vatandaşlarına hasmane aksiyonlarda bulunan yabancı ülke ve bölgelerin listesini onayladı. Bu listede; ABD, tüm AB ülkeleri, Kanada, Birleşik Krallık (Jersey, Anguilla, Britanya Virjin Adaları, Cebelitarık dahil), Ukrayna, Karadağ, İsviçre, Arnavutluk, Andorra, İzlanda, Liechtenstein, Monaco, Norveç, San Marino, Kuzey Makedonya’nın yanı sıra Japonya, Güney Kore, Avustralya, Mikronezya, Yeni Zelanda, Singapur ve Tayvan yer aldı.
31 Mart’ta ise Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, hasım ülke kategorisinde yer alan ülkelerin Rus gazı için ruble cinsinden ödeme yapmalarını içeren sonucu imzaladığını söylemiş oldu. Rusya önderi, kelam konusu ülkelerin yeni ödeme şartlarını yerine getirmemeleri halinde gaz kontratlarının iptal edileceğini de belirtti.
Rusya Devlet Lideri Putin, “Ödemelerin bu formda yapılmaması hâlinde, bunu, alıcının yükümlülüğünü yerine getirmeyip borcunu ödemediği halinde değerlendireceğiz. Kimse bize hiç bir şeyi bedavaya satmıyor, biz de hayır işi yapmayacağız, yani mevcut mukavelelere son verilecek” tabirlerini kullandı ve yeni ödeme şartlarının yerine getirilmesi halinde, üstünde anlaşılmış olan ölçü ve fiyatlar üstünden gaz sevkiyatını sürdüreceklerini de kaydetti.
Rusya’nın uygulamaya koyduğu yeni sisteme nazaran kelam konusu listede yer alan ülkeler, 1 Nisan’dan daha sonra yapacakları ödemeler için Gazprombank bankasında özel ruble hesapları açmaları ve gaz ödemelerini bu hesaplar üstünden Rusya’ya iletmeleri gerekiyordu.
Polonya ve Bulgaristan doğalgaz ile ödemeyi reddetmişti
Polonya ve Bulgaristan’ın doğalgaz ödemelerini ruble ile yapmayı reddetmesi ise Gazprom’un bu atağının sebebi oldu.
Polonya, Rusya’nın Ukrayna’daki operasyona başlamasının akabinde Avrupa Birliği ülkelerine Rusya’dan petrol, gaz ve kömür alımını derhal durdurmasını daveti yaparken Polonya hükûmeti mayıs ayına kadar Rusya’dan kömür ithalatını ve 2022’nin sonuna kadar Rus petrolünü kullanmaya son vereceğini açıklamıştı.
Bulgaristan Dışişleri Bakanlığı ise doğalgaz ödemelerinde rubleye geçiş için mukavelede değişiklik yapılması gerektiğini açıklamıştı. Sputnik’e açıklama yapan bakanlık, Bulgargaz’ın Gazprom’dan rubleye geçişle ilgili bir talep yazısı almadığını belirterek bu değişiklik için mukavelede değişiklik yapılması ve bunun için de her iki tarafın isteğinin gerekli olduğunu kaydetmişti.
2020 bilgilerine bakılırsa Polonya’nın toplam doğalgaz ithalatında Rusya’nın hissesi yüzde 40, Bulgaristan’ın ise yüzde 77 düzeyinde bulunuyor.
Avrupa’da gaz fiyatlarında sert yükseliş
Rusya’nın Polonya ve Bulgaristan’a olan doğalgaz akışını kesintiye uğratacağı haberinin akabinde Avrupa’da doğalgaz fiyatları yüzde 24’lük sert yükseliş kaydetti.
Karar daha sonrası Avrupa gazı için gösterge olan Hollanda gaz vadelileri yüzde 24 yükselerek megavat saat başına 127.50 euro oldu. Bu, 1 Nisan’dan beri görülen en yüksek düzey olarak kayıtlara geçti.
Avrupa Birliği’nden ise “Gazprom’un doğalgaz tedarikini durdurması bir şantaj, bu senaryoya karşı hazırlıklıydık, verilecek cevap üzerinde çalışıyoruz” biçiminde açıklama geldi. Yunanistan Başbakanı Miçotakis ise güç temalı acil toplantı sonucu aldı.
Peskov: Ruble ile ödeme yapmaya karar vermeleri hâlinde bir daha başlayabilir
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov da satın aldıkları gazın ödemesini ruble ile yapmadıkları için Rusya’nın gaz tedarikini kestiği ülkelerin daha sonradan ruble ile ödeme yapmaya karar vermeleri hâlinde, bu ülkelere gaz sevkiyatına bir daha başlayabileceklerini kaydetti.
Bloomberg ise 10 Avrupalı doğalgaz ithalatçısı şirketin Rusya’nın ruble ile ödeme talebini karşılamak için Gazprombank’ta hesap açtığını, 4’ünün şimdiden ödemelerini gerçekleştirdiğini aktardı.
Almanya ve İtalya’dan açıklamalar
Rusya’nın en büyük Avrupalı tedarikçileri Almanya ve İtalya’dan da açıklamalar geldi.
Alman güç devi Uniper, Rusya’nın Polonya’ya doğalgaz sevkiyatlarını askıya almasının akabinde Yamal-Avrupa çizgisinin olağan faaliyetini sürdüreceğini duyurdu. Şirketten yapılan açıklamada, Rusya’ya doğalgaz ödemesini ruble ile yapmanın yaptırımlarla aykırı düşmediği açıklandı.
Almanya İktisat Bakanı Sözcüsü Robert Zeverin Alman şirketlerinin Rus doğalgazı için euro ile ödeme yaptığını söylemiş oldu. Zeverin, “Alman şirketleri Rus gaz tedarikini euro olarak ödüyor, bu biçimdece Almanya mukaveleden doğan yükümlülüklerini yerine getiriyor” dedi.
İtalyan gaz iletim operatörü Snam’dan bir temsilci, Sputnik’e yaptığı açıklamada Rus gazının İtalya’ya sistemli olarak rastgele bir değişiklik yapılmadan tedarikinin sürdüğünü söylemiş oldu. Temsilci, “Tarvisio aracılığıyla İtalya’ya Rus gazı teslimatı nizamlı olarak gerçekleştiriliyor” dedi. Polonya ve Bulgaristan’a sevkiyatların askıya alınması hakkında yorum yapan operatör, Rus gazının Macaristan’dan geçen boru sınırının öbür bir kolu aracılığıyla İtalya’ya tedarik edildiğini kaydetti.
Avusturya ruble ile ödemeyi kabul etti
Avusturya Başbakanı Karl Nehammer de Rusya’nın doğalgaz ödemelerini ruble ile alma şartını kabul ettiklerini ve Rusya önderi Putin’in tedarik güvenliğini teminat altına aldığını belirtti.
Rusya’nın yeni ödeme sisteminin, yaptırımları ihlal etmediğine işaret eden Nehammer, “Biz, yani OMV (Avusturya güç şirketi) Alman hükümeti üzere ödeme kaidelerini kabul ettik. Bu bizim için önemliydi” dedi.
bir süre evvel Moskova’da Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin ile görüştüğünü anımsatan Nehammer, “Putin, sevkiyatın tümüyle devam etmesi ve avro ile ödeme yapma konusunda garanti verdi. ötürüsıyla Avusturya için durum değişmedi” diye konuştu.
Avusturya Güç Bakanı Leonore Gewessler de gazetecilere yaptığı açıklamada, Rus gazına gereksinimleri olduğu konusunda ‘açık ve dürüst’ olmaları gerektiğine işaret ederek, “Rus gazı olmadan depolarımızı dolduramayız. Rus gazına bağımlılığımızı en kısa müddette azaltmak için gereken her neyse yapmalıyız” dedi.
‘Şu an bir satranç oynanıyor’
Güç uzmanı Volkan Aslanoğlu, Rusya-Avrupa içinde güç konusunda yaşanan durumu “Şu an bir satranç oynanıyor” diye tanım ediyor. Sputnik’e konuşan Aslanoğlu, şunları belirtti:
“Hem Bulgaristan birebir vakitte Polonya bu sonucu politik bir duruş olarak kıymetlendiriyor. Bulgaristan aslına bakarsan AB ne derse onu yapmak zorunda. Polonya’nın ise son birkaç yıldır agresif bir güç siyaseti yönetme çabası var. Ancak AB’nin yeşil güce dönüş siyasetiyle bunu pek yapamıyorlardı. Artık bunu fırsata çevirmeye çalışacaklar. Nisan ayının sonuna gelinmesiyle doğalgaz talebinin pik noktasına bakılırsa yarı düzeyde olduğu bir devirdeyiz. ötürüsıyla bu açığı kapatmak için muhtemelen kömür yatırımları üzere AB’den takviye almayan bu yatırımlarına takviye almaya çalışacaklardır. Bunu da makul gösterecekleri bir niçini de ortaya çıktı. Bir anda bu kadar artışın olması güvensizliğin ne kadar üst düzeyde olduğunu gösteriyor. Şu anda doğalgaz talebinin düşük olması büyük bir avantaj kış olsaydı bu biçimde bir rest çekemezlerdi. Bu süreçte alternatif kaynak arayışları devam edecektir.”
Aslanoğlu, “Rusya bir hacim kaybetmiş üzere görünse de bunun doğalgaz meblağlarının yükselmesi ile birlikte toplam ciro bazında bir ziyana uğramayacaktır” diye de ekledi.
31 Mart’ta ise Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, hasım ülke kategorisinde yer alan ülkelerin Rus gazı için ruble cinsinden ödeme yapmalarını içeren sonucu imzaladığını söylemiş oldu. Rusya önderi, kelam konusu ülkelerin yeni ödeme şartlarını yerine getirmemeleri halinde gaz kontratlarının iptal edileceğini de belirtti.
Rusya Devlet Lideri Putin, “Ödemelerin bu formda yapılmaması hâlinde, bunu, alıcının yükümlülüğünü yerine getirmeyip borcunu ödemediği halinde değerlendireceğiz. Kimse bize hiç bir şeyi bedavaya satmıyor, biz de hayır işi yapmayacağız, yani mevcut mukavelelere son verilecek” tabirlerini kullandı ve yeni ödeme şartlarının yerine getirilmesi halinde, üstünde anlaşılmış olan ölçü ve fiyatlar üstünden gaz sevkiyatını sürdüreceklerini de kaydetti.
Rusya’nın uygulamaya koyduğu yeni sisteme nazaran kelam konusu listede yer alan ülkeler, 1 Nisan’dan daha sonra yapacakları ödemeler için Gazprombank bankasında özel ruble hesapları açmaları ve gaz ödemelerini bu hesaplar üstünden Rusya’ya iletmeleri gerekiyordu.
Polonya ve Bulgaristan doğalgaz ile ödemeyi reddetmişti
Polonya ve Bulgaristan’ın doğalgaz ödemelerini ruble ile yapmayı reddetmesi ise Gazprom’un bu atağının sebebi oldu.
Polonya, Rusya’nın Ukrayna’daki operasyona başlamasının akabinde Avrupa Birliği ülkelerine Rusya’dan petrol, gaz ve kömür alımını derhal durdurmasını daveti yaparken Polonya hükûmeti mayıs ayına kadar Rusya’dan kömür ithalatını ve 2022’nin sonuna kadar Rus petrolünü kullanmaya son vereceğini açıklamıştı.
Bulgaristan Dışişleri Bakanlığı ise doğalgaz ödemelerinde rubleye geçiş için mukavelede değişiklik yapılması gerektiğini açıklamıştı. Sputnik’e açıklama yapan bakanlık, Bulgargaz’ın Gazprom’dan rubleye geçişle ilgili bir talep yazısı almadığını belirterek bu değişiklik için mukavelede değişiklik yapılması ve bunun için de her iki tarafın isteğinin gerekli olduğunu kaydetmişti.
2020 bilgilerine bakılırsa Polonya’nın toplam doğalgaz ithalatında Rusya’nın hissesi yüzde 40, Bulgaristan’ın ise yüzde 77 düzeyinde bulunuyor.
Avrupa’da gaz fiyatlarında sert yükseliş
Rusya’nın Polonya ve Bulgaristan’a olan doğalgaz akışını kesintiye uğratacağı haberinin akabinde Avrupa’da doğalgaz fiyatları yüzde 24’lük sert yükseliş kaydetti.
Karar daha sonrası Avrupa gazı için gösterge olan Hollanda gaz vadelileri yüzde 24 yükselerek megavat saat başına 127.50 euro oldu. Bu, 1 Nisan’dan beri görülen en yüksek düzey olarak kayıtlara geçti.
Avrupa Birliği’nden ise “Gazprom’un doğalgaz tedarikini durdurması bir şantaj, bu senaryoya karşı hazırlıklıydık, verilecek cevap üzerinde çalışıyoruz” biçiminde açıklama geldi. Yunanistan Başbakanı Miçotakis ise güç temalı acil toplantı sonucu aldı.
Peskov: Ruble ile ödeme yapmaya karar vermeleri hâlinde bir daha başlayabilir
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov da satın aldıkları gazın ödemesini ruble ile yapmadıkları için Rusya’nın gaz tedarikini kestiği ülkelerin daha sonradan ruble ile ödeme yapmaya karar vermeleri hâlinde, bu ülkelere gaz sevkiyatına bir daha başlayabileceklerini kaydetti.
Bloomberg ise 10 Avrupalı doğalgaz ithalatçısı şirketin Rusya’nın ruble ile ödeme talebini karşılamak için Gazprombank’ta hesap açtığını, 4’ünün şimdiden ödemelerini gerçekleştirdiğini aktardı.
Almanya ve İtalya’dan açıklamalar
Rusya’nın en büyük Avrupalı tedarikçileri Almanya ve İtalya’dan da açıklamalar geldi.
Alman güç devi Uniper, Rusya’nın Polonya’ya doğalgaz sevkiyatlarını askıya almasının akabinde Yamal-Avrupa çizgisinin olağan faaliyetini sürdüreceğini duyurdu. Şirketten yapılan açıklamada, Rusya’ya doğalgaz ödemesini ruble ile yapmanın yaptırımlarla aykırı düşmediği açıklandı.
Almanya İktisat Bakanı Sözcüsü Robert Zeverin Alman şirketlerinin Rus doğalgazı için euro ile ödeme yaptığını söylemiş oldu. Zeverin, “Alman şirketleri Rus gaz tedarikini euro olarak ödüyor, bu biçimdece Almanya mukaveleden doğan yükümlülüklerini yerine getiriyor” dedi.
İtalyan gaz iletim operatörü Snam’dan bir temsilci, Sputnik’e yaptığı açıklamada Rus gazının İtalya’ya sistemli olarak rastgele bir değişiklik yapılmadan tedarikinin sürdüğünü söylemiş oldu. Temsilci, “Tarvisio aracılığıyla İtalya’ya Rus gazı teslimatı nizamlı olarak gerçekleştiriliyor” dedi. Polonya ve Bulgaristan’a sevkiyatların askıya alınması hakkında yorum yapan operatör, Rus gazının Macaristan’dan geçen boru sınırının öbür bir kolu aracılığıyla İtalya’ya tedarik edildiğini kaydetti.
Avusturya ruble ile ödemeyi kabul etti
Avusturya Başbakanı Karl Nehammer de Rusya’nın doğalgaz ödemelerini ruble ile alma şartını kabul ettiklerini ve Rusya önderi Putin’in tedarik güvenliğini teminat altına aldığını belirtti.
Rusya’nın yeni ödeme sisteminin, yaptırımları ihlal etmediğine işaret eden Nehammer, “Biz, yani OMV (Avusturya güç şirketi) Alman hükümeti üzere ödeme kaidelerini kabul ettik. Bu bizim için önemliydi” dedi.
bir süre evvel Moskova’da Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin ile görüştüğünü anımsatan Nehammer, “Putin, sevkiyatın tümüyle devam etmesi ve avro ile ödeme yapma konusunda garanti verdi. ötürüsıyla Avusturya için durum değişmedi” diye konuştu.
Avusturya Güç Bakanı Leonore Gewessler de gazetecilere yaptığı açıklamada, Rus gazına gereksinimleri olduğu konusunda ‘açık ve dürüst’ olmaları gerektiğine işaret ederek, “Rus gazı olmadan depolarımızı dolduramayız. Rus gazına bağımlılığımızı en kısa müddette azaltmak için gereken her neyse yapmalıyız” dedi.
‘Şu an bir satranç oynanıyor’
Güç uzmanı Volkan Aslanoğlu, Rusya-Avrupa içinde güç konusunda yaşanan durumu “Şu an bir satranç oynanıyor” diye tanım ediyor. Sputnik’e konuşan Aslanoğlu, şunları belirtti:
“Hem Bulgaristan birebir vakitte Polonya bu sonucu politik bir duruş olarak kıymetlendiriyor. Bulgaristan aslına bakarsan AB ne derse onu yapmak zorunda. Polonya’nın ise son birkaç yıldır agresif bir güç siyaseti yönetme çabası var. Ancak AB’nin yeşil güce dönüş siyasetiyle bunu pek yapamıyorlardı. Artık bunu fırsata çevirmeye çalışacaklar. Nisan ayının sonuna gelinmesiyle doğalgaz talebinin pik noktasına bakılırsa yarı düzeyde olduğu bir devirdeyiz. ötürüsıyla bu açığı kapatmak için muhtemelen kömür yatırımları üzere AB’den takviye almayan bu yatırımlarına takviye almaya çalışacaklardır. Bunu da makul gösterecekleri bir niçini de ortaya çıktı. Bir anda bu kadar artışın olması güvensizliğin ne kadar üst düzeyde olduğunu gösteriyor. Şu anda doğalgaz talebinin düşük olması büyük bir avantaj kış olsaydı bu biçimde bir rest çekemezlerdi. Bu süreçte alternatif kaynak arayışları devam edecektir.”
Aslanoğlu, “Rusya bir hacim kaybetmiş üzere görünse de bunun doğalgaz meblağlarının yükselmesi ile birlikte toplam ciro bazında bir ziyana uğramayacaktır” diye de ekledi.