c’t dergisi bu yıl 40. yaşını kutluyor. Bu fırsatı, yeniden okumaya değer bazı makaleleri arşivimizden çıkarmak için kullanıyoruz. Bunların arasında heyecan verici dedektif hikayeleri, tuhaflıklar, bilgisayar teknolojisindeki büyük başarılar ve tamamen yanıldığımız tahminler de var. Makaleleri bugünün bakış açısıyla yorumluyor ve 40 yıllık bilişim tarihinde eğlenceli bir yolculuğa çıkmak için sabırsızlanıyoruz.
Unix muhtemelen şimdiye kadarki en popüler işletim sistemidir. Yalnızca birkaç sunucu, süper bilgisayar, gömülü sistem veya akıllı telefon, Unix’e kadar geri gitmeyen işletim sistemlerinde çalışır. Ken Thompson ve Dennis Ritchie, Unix’in ilk sürümünü 1969 gibi erken bir tarihte programladılar. 1970’lerde Unix, çeşitli üniversitelerde, ancak en önemlisi Berkeley’deki California Üniversitesi’ndeki Bilgisayar Sistemleri Araştırma Grubu tarafından daha da geliştirildi.
Kaynak kodu üniversiteden üniversiteye yayıldı ve Bell Labs Unix’in geliştirildiği ABD telefon şebekesi operatörü AT&T, Unix kaynaklarını 1979’a kadar herkesin erişimine açtı. Ancak 1980’lerde AT&T, Unix’i ticari olarak pazarlamaya başladı ve ücretsiz erişim kaynağa ulaşmak bunun sonuydu.
Linus Torvalds’a girin
Andrew Tanenbaum 1987’de Minix eğitim sistemini geliştirene kadar, Unix’ten PC’ye bağlantı noktası uzun süre gözden kaçırılmıştı. Tanenbaum çekirdek kaynaklarını ifşa ettiği ancak değişiklikleri yasakladığı için, bu ücretsiz bir Unix PC’ye yol açmadı. Ancak, Linus Torvalds’ı 1991’de Linux çekirdeğini geliştirmeye motive etti. Yazar Dirk Hohndel’in “Commerce Killer” (PDF) adlı makalesinde yazdığı gibi hızla yayıldı:
1992’den c’t makalesi
“Ama bu muhtemelen telefon devi AT&T için bir teselli değil. [seine] Modem hatları, üzerlerinde başka bir ücretsiz Unix PC’nin son hızla geliştirildiği yerlerdir..”
PC için bir Unix’e başka yaklaşımlar olsa da, Berkeley’in BSD Unix’i hala çok fazla AT&T telif hakkıyla korunan kod içeriyordu ve Richard Stallman’ın GNU projesinde GNU Hurd çekirdeği ile sorunlar vardı. Torvalds, Linux çekirdeğini GNU GPL (GNU Genel Kamu Lisansı) altında yayımladı, bu yalnızca daha fazla geliştirmeyi önemli ölçüde hızlandırmakla kalmadı. GNU Projesi’nin birçok Unix aracı sayesinde, grafiksel bir kullanıcı arabirimi içeren, kullanılabilir bir Unix PC hızla oluşturuldu:
“Linux sürüm 0.97, Eylül ’92’de kullanıma sunuldu ve 0.98, Ekim ayında güncel sürüm olacak. “Ana Sürüm Numarası” 0, potansiyel alıcıları caydırmamalıdır. Linux, sürüm 2.x’teki bazı ticari sistemlerden daha kararlıdır ve bir Unix işletim sistemi için önemli özelliklerin çoğunu içerir.“
Linux çekirdeği
Linus Torvalds 1991’de Linux çekirdeğini geliştirmeye başladığında, çoklu görev komutlarını denemek istediği için bir 80386 sistemi üzerinde programlama yapıyordu. Bu nedenle 32 bit işlemci, Linux için de bir önkoşuldur, o sırada 286 PC’ye sahip kullanıcılar bunu dışladı, ancak Linux çekirdeğinin performansı için iyiydi.
11/1992 sayısında ayrıntılı bir yazıyla henüz yeni gelişen Linux işletim sistemi için iştahımızı kabartamadık.
“Çekirdek ayrıca son derece hızlıdır çünkü 80386 için özel olarak geliştirilmiştir ve çok düşük ek yüke sahiptir, bu da ISA veriyoluna sahip bir 486 gibi daha düşük donanıma sahip bir bilgisayara bile aslında daha hızlı olan bir bilgisayara göre avantajlar sağlayabilir.“
Ancak Tux pengueni henüz 1992’de bir Linux maskotu olarak doğmamıştı. Sadece 1996’da takip etti; orijinal tasarım, Gimp çizim programının geliştirilmesine de dahil olan Larry Ewing’den geliyor. Geliştirme hakkında:
“Linux ve ilgili programların yüksek geliştirme hızı, İnternet ortamının yüksek bilgi akışına dayanmaktadır.“
İnternet 1992’de birçok insan için yeniydi, geliştiricilerin çoğu üniversitede internet erişimi kullanan öğrencilerdi. Bu nedenle Linux makalemiz, İnternet’i ve FTP ve e-posta gibi önemli hizmetleri açıklayan bir kutu ile sona erdi. Neredeyse hiç kimse World Wide Web’i bilmiyordu, 1993’ten beri Mosaic tarayıcısıyla ancak yavaş yavaş yakalandı.
1992’den c’t ticari katil makalesi (ücretsiz indirme için PDF)
(Resim:
8/2023 var
)
Plug-in hibritlerin elektrikli arabaların ve içten yanmalı motorların faydalarını bir araya getirmesi gerekiyor, ancak işe yarayacak mı? Yeni araçları tanıtıyor, teknolojisini anlatıyor ve hangi arabanın hangi amaca uygun olduğunu ortaya koyuyoruz. Ayrıca 3D baskı yapıyoruz, SSD’leri karşılaştırıyoruz ve yapay zekanın karbon ayak izine bakıyoruz. Bunu ve daha fazlasını c’t 8/2023’te okuyabilirsiniz!
(rap)
Haberin Sonu