Ahmet Meşhur’un yazısı şöyle;
7433 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve Kimi Kanunlar ile 663 Sayılı Kanun Kararında Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’da yapılan düzenleme ile kontratlı işçinin muhakkak bir müddetnin sonunda memur takımına geçmesi sağlanmıştır. Bu kanunda kontratlı çalışanın bütün talepleri karşılanmamış olsa da genel sınırlarıyla epeyce büyük kazanımlar sağlandığını ve birfazlaca düşünceli bahsin tahlile kavuşturulduğunu tabir etmemiz gerekmektedir. Bu yazımızda kontratlı işçiler için getirilen can güvenliği ve sıhhat mazereti niçiniyle nakil hakkından bahsederek mevzuyu açıklamaya çalışacağız.
Sözleşmeli işçi düzenlemesinde yer alan sıhhat ve can güvenliği mazereti
657 sayılı Kanun’un 4/B unsurunda yapılan değişiklikle istihdam edilen kontratlı çalışandan birebir kurumda üç yıllık çalışma müddetini tamamlayanlar bu mühletin bitiminden itibaren otuz gün ortasında talepte bulunmaları halinde bulundukları yerde birebir unvanlı memur takımlarına atanabileceklerdir.
657 sayılı Kanun’a göre kontratlı çalışanın üç yıl mühletle nakil yasağına can güvenliği ve sıhhat sebeplerine ait istisna getirilmiştir. ötürüsıyla kontratlı çalışandan kurum içi nakil imkanı olanlar can güvenliği ve sıhhat sebepleri mazeretine dayalı olarak nakil hakkına sahip olacaklardır.
657 sayılı Kanun’un 4/B unsuruna eklenen fıkrada; “Bu fıkranın öteki paragraflarındaki kararlar ile özel kanunlarındaki kararlar gizli kalmak kaydıyla, bu kanuna tabi kamu yönetimlerinde Cumhurbaşkanı’nca belirlenecek konum unvanlarında çalıştırılmak üzere işin süreksiz olması kaidesi aranmaksızın kontratlı işçi istihdam edilebilir. Bu kapsamda istihdam edilen kontratlı çalışandan tıpkı kurumda üç yıllık çalışma mühletini tamamlayanlar bu müddetin bitiminden itibaren otuz gün ortasında talepte bulunmaları halinde bulundukları yerde tıpkı unvanlı memur takımlarına atanır. Bulundukları durum unvanı ile tıpkı unvanlı memur takımı bulunmayanların atanacağı takımlar Cumhurbaşkanı’nca belirlenir. Bu işçi can güvenliği ve sıhhat sebepleri hariç olmak üzere üç yıl müddetle öbür bir yere atanamaz. Memur takımlarına atananlar, birebir yerde en az bir yıl daha bakılırsav yapar..” kararına yer verilmiştir.
Görüleceği üzere birinci sefer kanun metnine sıhhat ve can güvenliği mazereti niçiniyle nakil düzenlemesine yer verilmiştir. Sıhhat ve can güvenliğinin neleri kapsayacağı kanun metninde açıkça belirlenmemiştir.
Sözleşmeli çalışanın sıhhat mazereti neleri içerebilir?
657 sayılı Kanun’un 4/B unsurunda yapılan değişiklikle sıhhat ve can güvenliği niçiniyle kontratlı işçiye nakil hakkı verilmesine karşın bu çeşit mazeretlerin neleri kapsayacağı belirtilmemiştir. Bu bahisle ilgili olarak Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına Ait Yönetmelik’te Sıhhat ve Can Güvenliği Mazeretine Bağlı Yer Değişikliği düzenlenmiştir. Bu düzenlemenin kısmen de olsa yol gösterici olacağını düşünüyoruz.
Yönetmeliğin Sıhhat Mazeretine Bağlı Yer Değişikliği başlıklı 13’üncü hususunda; “Memurun sıhhat mazeretine dayanarak yer değiştirme talebinde bulunabilmesi için; kendisi, eşi, annesi, babası, bakmakla yükümlü olduğu çocukları ve yargı sonucu ile vasi tayin edildiği kardeşinin hastalığının vazife yaptığı yerde tedavisinin mümkün olmadığı yahut mevcut misyon yerinin kelam konusu bireylerin sıhhat durumunu tehlikeye düşüreceğini eğitim ve araştırma hastanesi yahut üniversite hastanesinden alınacak sıhhat şurası raporu ile belgelendirmesi gerekir.
Sağlık mazeretine dayalı olarak yapılacak yer değişikliğinde memur birebir hizmet bölgesi ortasında öbür bir hizmet alanına, bu türlü mazeretin karşılanamaması halinde ise öbür bir hizmet bölgesinde kurumca muhtaçlık duyulan ve mazeretinin karşılanabileceği bir hizmet alanına atanabilir” kararına yer verilmiştir.
Görüleceği üzere yönetmelikte sıhhat mazereti hayli kapsamlı olarak düzenlenmiştir. Bu çerçevede kontratlı işçi için nasıl bir kapsam belirleneceğini şuan söylemek pek zordur. Fakat emsal bir düzenleme yapılmasının uygun olacağını düşünüyoruz.
Sözleşmeli işçinin can güvenliği mazereti neleri içerebilir?
Kontratlı çalışanın can güvenliği niçiniyle nakil hakkının hangi hallerde verilebileceğinin ipuçlarına Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına Ait Yönetmelik’in 14’üncü hususunda rastlıyoruz.
Buna göre; “Memurun can güvenliği mazeretine dayanarak yer değiştirme talebinde bulunabilmesi için; kendisinin, eşinin yahut bakmakla yükümlü olduğu çocuklarından birinin bulunduğu yerde kalmasının can güvenliğini tehdit altında bırakacağının isimli yahut mülki yönetim makamlarından alınacak evrakla belgelendirmesi gerekir. Can güvenliği mazeretine dayalı olarak yapılacak yer değişikliğinde memur; birebir hizmet bölgesi ortasındaki öbür bir hizmet alanına, bakılırsav yaptığı hizmet bölgesinde gereksinim bulunmaması halinde ise öbür hizmet bölgelerine atanabilir.
8/3/2012 tarihindeki ve 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Bayana Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun’un 4’üncü unsurunun birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca hakkında isimli makamlarca işyerinin değiştirilmesine ait gözetici önlem sonucu alınan memur, tıpkı hizmet bölgesi ortasındaki öbür bir hizmet alanına, misyon yaptığı hizmet bölgesinde gereksinim bulunmaması halinde ise öteki hizmet bölgelerine atanabilir.” kararına yer verilmiştir.
Bu karara nazaran can güvenliği mazeretine dayalı olarak yer değiştirmeye tabi memurların nakil hakkının kapsamı belirlenmiştir. Kontratlı işçinin can güvenliği ve sıhhat mazeretine dayalı yer değişikliklerinin de bu düzenlemeler çerçevesinde yapılacağını söz edebiliriz. Sonuç olarak kontratlı işçinin sıhhat ve can güvenliği mazeretine dayalı olarak nakil hakkının yapılacak düzenleme ile açıklığa kavuşturulacağını düşünüyoruz. Bu mevzunun kurumların takdirine bırakılmasının karmaşaya sebep olacağını söylemek abartı olmayacaktır.
Kanun değişikliğinde keşke eş durumu mazereti de düzenlenmiş olsaydı
Kontratlı çalışanın en büyük kasvet kaynağı eş durumu niçiniyle nakil hakkının olmamasıdır. Anayasa’da yer alan aileye epey büyük kıymet verildiğini görüyoruz. Fakat kontratlı işçi düzenlemesinde kısıtlı da olsa eş durumu nakline yer verilmemesinin bir eksiklik olduğunu belirtmemiz gerekmektedir.
Bize intikal eden problemlerin başında eş durumu niçiniyle nakil yapılamaması gelmektedir. Bilhassa kontratlı öğretmenler için eş durumu naklinin çocukların eğitim alma hakkı ile öğretmenlerin aile birliği istikrarı gözetilerek masaya yatırılmasının ve makul bir tahlil üretilmesinin uygun olacağını düşünüyoruz.
7433 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve Kimi Kanunlar ile 663 Sayılı Kanun Kararında Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’da yapılan düzenleme ile kontratlı işçinin muhakkak bir müddetnin sonunda memur takımına geçmesi sağlanmıştır. Bu kanunda kontratlı çalışanın bütün talepleri karşılanmamış olsa da genel sınırlarıyla epeyce büyük kazanımlar sağlandığını ve birfazlaca düşünceli bahsin tahlile kavuşturulduğunu tabir etmemiz gerekmektedir. Bu yazımızda kontratlı işçiler için getirilen can güvenliği ve sıhhat mazereti niçiniyle nakil hakkından bahsederek mevzuyu açıklamaya çalışacağız.
Sözleşmeli işçi düzenlemesinde yer alan sıhhat ve can güvenliği mazereti
657 sayılı Kanun’un 4/B unsurunda yapılan değişiklikle istihdam edilen kontratlı çalışandan birebir kurumda üç yıllık çalışma müddetini tamamlayanlar bu mühletin bitiminden itibaren otuz gün ortasında talepte bulunmaları halinde bulundukları yerde birebir unvanlı memur takımlarına atanabileceklerdir.
657 sayılı Kanun’a göre kontratlı çalışanın üç yıl mühletle nakil yasağına can güvenliği ve sıhhat sebeplerine ait istisna getirilmiştir. ötürüsıyla kontratlı çalışandan kurum içi nakil imkanı olanlar can güvenliği ve sıhhat sebepleri mazeretine dayalı olarak nakil hakkına sahip olacaklardır.
657 sayılı Kanun’un 4/B unsuruna eklenen fıkrada; “Bu fıkranın öteki paragraflarındaki kararlar ile özel kanunlarındaki kararlar gizli kalmak kaydıyla, bu kanuna tabi kamu yönetimlerinde Cumhurbaşkanı’nca belirlenecek konum unvanlarında çalıştırılmak üzere işin süreksiz olması kaidesi aranmaksızın kontratlı işçi istihdam edilebilir. Bu kapsamda istihdam edilen kontratlı çalışandan tıpkı kurumda üç yıllık çalışma mühletini tamamlayanlar bu müddetin bitiminden itibaren otuz gün ortasında talepte bulunmaları halinde bulundukları yerde tıpkı unvanlı memur takımlarına atanır. Bulundukları durum unvanı ile tıpkı unvanlı memur takımı bulunmayanların atanacağı takımlar Cumhurbaşkanı’nca belirlenir. Bu işçi can güvenliği ve sıhhat sebepleri hariç olmak üzere üç yıl müddetle öbür bir yere atanamaz. Memur takımlarına atananlar, birebir yerde en az bir yıl daha bakılırsav yapar..” kararına yer verilmiştir.
Görüleceği üzere birinci sefer kanun metnine sıhhat ve can güvenliği mazereti niçiniyle nakil düzenlemesine yer verilmiştir. Sıhhat ve can güvenliğinin neleri kapsayacağı kanun metninde açıkça belirlenmemiştir.
Sözleşmeli çalışanın sıhhat mazereti neleri içerebilir?
657 sayılı Kanun’un 4/B unsurunda yapılan değişiklikle sıhhat ve can güvenliği niçiniyle kontratlı işçiye nakil hakkı verilmesine karşın bu çeşit mazeretlerin neleri kapsayacağı belirtilmemiştir. Bu bahisle ilgili olarak Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına Ait Yönetmelik’te Sıhhat ve Can Güvenliği Mazeretine Bağlı Yer Değişikliği düzenlenmiştir. Bu düzenlemenin kısmen de olsa yol gösterici olacağını düşünüyoruz.
Yönetmeliğin Sıhhat Mazeretine Bağlı Yer Değişikliği başlıklı 13’üncü hususunda; “Memurun sıhhat mazeretine dayanarak yer değiştirme talebinde bulunabilmesi için; kendisi, eşi, annesi, babası, bakmakla yükümlü olduğu çocukları ve yargı sonucu ile vasi tayin edildiği kardeşinin hastalığının vazife yaptığı yerde tedavisinin mümkün olmadığı yahut mevcut misyon yerinin kelam konusu bireylerin sıhhat durumunu tehlikeye düşüreceğini eğitim ve araştırma hastanesi yahut üniversite hastanesinden alınacak sıhhat şurası raporu ile belgelendirmesi gerekir.
Sağlık mazeretine dayalı olarak yapılacak yer değişikliğinde memur birebir hizmet bölgesi ortasında öbür bir hizmet alanına, bu türlü mazeretin karşılanamaması halinde ise öbür bir hizmet bölgesinde kurumca muhtaçlık duyulan ve mazeretinin karşılanabileceği bir hizmet alanına atanabilir” kararına yer verilmiştir.
Görüleceği üzere yönetmelikte sıhhat mazereti hayli kapsamlı olarak düzenlenmiştir. Bu çerçevede kontratlı işçi için nasıl bir kapsam belirleneceğini şuan söylemek pek zordur. Fakat emsal bir düzenleme yapılmasının uygun olacağını düşünüyoruz.
Sözleşmeli işçinin can güvenliği mazereti neleri içerebilir?
Kontratlı çalışanın can güvenliği niçiniyle nakil hakkının hangi hallerde verilebileceğinin ipuçlarına Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına Ait Yönetmelik’in 14’üncü hususunda rastlıyoruz.
Buna göre; “Memurun can güvenliği mazeretine dayanarak yer değiştirme talebinde bulunabilmesi için; kendisinin, eşinin yahut bakmakla yükümlü olduğu çocuklarından birinin bulunduğu yerde kalmasının can güvenliğini tehdit altında bırakacağının isimli yahut mülki yönetim makamlarından alınacak evrakla belgelendirmesi gerekir. Can güvenliği mazeretine dayalı olarak yapılacak yer değişikliğinde memur; birebir hizmet bölgesi ortasındaki öbür bir hizmet alanına, bakılırsav yaptığı hizmet bölgesinde gereksinim bulunmaması halinde ise öbür hizmet bölgelerine atanabilir.
8/3/2012 tarihindeki ve 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Bayana Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun’un 4’üncü unsurunun birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca hakkında isimli makamlarca işyerinin değiştirilmesine ait gözetici önlem sonucu alınan memur, tıpkı hizmet bölgesi ortasındaki öbür bir hizmet alanına, misyon yaptığı hizmet bölgesinde gereksinim bulunmaması halinde ise öteki hizmet bölgelerine atanabilir.” kararına yer verilmiştir.
Bu karara nazaran can güvenliği mazeretine dayalı olarak yer değiştirmeye tabi memurların nakil hakkının kapsamı belirlenmiştir. Kontratlı işçinin can güvenliği ve sıhhat mazeretine dayalı yer değişikliklerinin de bu düzenlemeler çerçevesinde yapılacağını söz edebiliriz. Sonuç olarak kontratlı işçinin sıhhat ve can güvenliği mazeretine dayalı olarak nakil hakkının yapılacak düzenleme ile açıklığa kavuşturulacağını düşünüyoruz. Bu mevzunun kurumların takdirine bırakılmasının karmaşaya sebep olacağını söylemek abartı olmayacaktır.
Kanun değişikliğinde keşke eş durumu mazereti de düzenlenmiş olsaydı
Kontratlı çalışanın en büyük kasvet kaynağı eş durumu niçiniyle nakil hakkının olmamasıdır. Anayasa’da yer alan aileye epey büyük kıymet verildiğini görüyoruz. Fakat kontratlı işçi düzenlemesinde kısıtlı da olsa eş durumu nakline yer verilmemesinin bir eksiklik olduğunu belirtmemiz gerekmektedir.
Bize intikal eden problemlerin başında eş durumu niçiniyle nakil yapılamaması gelmektedir. Bilhassa kontratlı öğretmenler için eş durumu naklinin çocukların eğitim alma hakkı ile öğretmenlerin aile birliği istikrarı gözetilerek masaya yatırılmasının ve makul bir tahlil üretilmesinin uygun olacağını düşünüyoruz.