EYT’yi az farkla kaçıranların üzülmesine gerek yok. Düzenlemeden yararlanabilmek için kimi şartlar ışığında EYT kapısını aralamak mümkün olacak. Örneğin, Şubat 1999’da sigortalı erkek çalışan 25 yıllık çalışma yılını gelecek yıl dolduracağından Şubat 2024’te EYT düzenlemesinden yararlanabilecek. Ağustos 1999 tarihinde sigortalı olup yalnızca 4400 prim günü ödenen bayan çalışan 20 yıllık hizmet mühleti dolsa da prim günü eksik olduğu için EYT kapsamında yer almıyor. Prim gün sayısını 5000’e tamamladığı gün EYT düzenlemesi kapsamında emekli olabilecek. EYT kapsamına girmesine rağmen prim günü niçiniyle emekli olamayanlar için 15 yıl sigortalılık, 3600 ve 5400 günden kademeli erken emeklilik kapısı da açık olacak.
EN DÜŞÜK EMEKLİ AYLIĞI HAK EDECEK
Bu kapsamda bayanlar 50, erkekler 55 yaşla yaş haddinden emekli olabilecek. Bağ-Kur’lu erkek çalışanların 5400 günle emekli olması için belirlenen yaş ve birinci işe giriş tarihine göre belirlenen prim gün sayısına göre hesaplanıyor. Kısmi emeklilik hakkı kazananlar en düşük emekli aylığı olan 5 bin 500 lira olacak.
Hizmet birleştirme sürecinin emeklilik müracaatından evvel yapılması gerekiyor. Eksik günü eksik olan isteğe bağlı sigortayla tamamlanabilir. SGK borçlanma çalışmaları niçiniyle ağır bir çalışma yürütüyor. Borçlanmalar (doğum, askerlik) bu hafta itibariyle vatandaşların eline ulaşacak. Borçlanmalar bir ay ortasında ödenecek.
EYT ve erken emeklilik konusunda merak edilen soruların karşılıkları şu biçimde:
1- Eksik olan prim günümü ve çalışma müddetini 2026 yılında doldurursam EYT düzenlemesinden yararlanabilecek miyim?
EYT kapsamında olup fakat kâfi prime, müddete sahip olmayan 2 milyonun üzerinde kişi bulunuyor. Bu kapsamda olanlar da yasal düzenlemeden yararlanabilecek. Şartları yerine getirdikleri tarih itibariyle emeklilik dilekçesi verebilecekler.
2- Prim günü yetersiz, fakat yaşı ilerlemiş olanlar için tanınan kısmi emeklilik hakkı korunacak mı?
8 Eylül 1999 öncesi kısmi emeklilik için gereken yaş koşulu, maddelerle üst çekilmişti. Kısmi emeklilik şartları devam edecek, bu kapsamdaki bireyler beklemek zorunda kalmayacak.
Mevcut uygulamada 15 yıl ve 3600 günü dolduranlar daha fazla çalışmadan emekli olabiliyor. Bu uygulama, emeklilikte prim ödeme gün sayısı şartını yerine getiremeyen, yaşı ilerleyen şahıslar için olağan emeklilikten daha az primle emeklilik imkanı sunuyor. Kısmi emeklilik hakkı kazananlar en düşük emekli aylığı olan 5 bin 500 lira alacak.
3- Bağ-Kur’lular da kısmi emeklilikten yararlanabilir mi?
SSK ve Bağ-Kur ayırımı kelam konusu değil. Sigorta kolları için farklı hesaplamalar yapılıyor. SSK’lıda 3600 prim günü, bayanlarda 50, erkeklerde 55 yaş. Bağ-Kur’luda 5400 prim günü, bayanlarda 50, erkeklerde 55 yaş. Bağ-Kur’lu çalışanın 5400 günle emekli olabilmesi için belirlenen yaş ve işe giriş tarihine göre belirlenen prim gün sayısına bakılırsa hesap yapılıyor. Örneğin 8 Eylül 1999 ile Nisan 2008 tarihleri içinde sigorta girişi olan 4500 günden emeklilik hakkı elde edebilir.
4- 8 Eylül 1999 tarihindilk evvel işe başladığında 18 yaşından küçük olanlar da EYT’li olabilecek mi?
İşe başlanan tarihte 18 yaşından küçük olanların sigorta girişi kabul ediliyor. Sigortalılık müddetleri ise bu yaşı doldurduktan daha sonra başlatılıyor. EYT kapsamında olurlar, sigortalılık mühleti şartı da bu yaşı doldurduğu tarihten başlatılarak hesaplanır.
5- EYT haricinde en erken emeklilik hangi şartlarda mümkün?
Gerek SSK gerekse Bağ-Kur kapsamında sigortalı olanlara tanınan en erken emeklilik imkanı malulen emekliliktir. Çalışma gücünün yahut iş kazası, meslek hastalığı kararında kazanma gücünün en az yüzde 60’ını kaybedenler rastgele bir yaş kuralı aranmadan en az 10 yıl çalışan, 1800 prim günü kaidesiyle emekliliğe hak kazanır. Çalışma gücünün yüzde 60’ını kaybettiği tespit edilen 1 Ekim 2008 tarihi ve daha sonrası memuriyete başlayan 4C kapsamındaki sigortalılar da birebir şartlarda emekli olabilir.
6- Hizmet birleştirme başvurusunu emeklilik dilekçesini verdikten daha sonra mı talep edeceğim?
Hizmet birleştirme emeklilik müracaatında evvel yapılmalı. 4A-4B ve banka sandık çalışanları hizmet birleştirme müracaatında bulunabilir. E-devlet kapısı üzerinden çalışılan kuruma verilen hizmet birleştirme dilekçesiyle toplumsal güvenlik il/merkez müdürlüğüne giderek yapılabilir. Kamu vazifelisi olarak çalışmaktayken bu vazifesinden ayrılanlar 4C kapsamındaki hizmetlerinin tespit edilerek öbür hizmetleriyle birleştirilmesi için müracaatta bulunabilir. Fiili hizmet mühleti artırımı (Yıpranma payı) prim ödeme gün sayısına ek edilir. Emekli aylığı alan bireyler bu başvuruyu yapamaz.
7- Eksik günlerimi tamamlamak için borçlanmadan diğer seçeneğim var mı?
Size uygun borçlanma çeşidini ödemeniz halinde eksik prim günleriniz kalıyorsa isteğe bağlı sigorta ile prim günlerinizi tamamlayabilirsiniz. EYT’den yararlanmak için askerlik, doğum borçlanması için başvuranların ödeme planlarının da bu hafta ellerine ulaşması bekleniyor. Borçlanmalar da bir ay ortasında ödenecek. Prim günü eksik olan tamamladığında emekli olabilecek.
8- Emekli olup çalışmayı bırakan EYT’linin tazminatı taksitle ödenebilir mi?
İş Kanunu’na göre, emeklilik dilekçesini vererek işyerinden ayrılana kıdem tazminatının peşin ödenmesi gerekir. Lakin çalışan kabul ederse taksitle ödeme yapılabilir. Kredi Garanti Fonu üzerinden sağlanacak takviyeyle kıdem tazminatı direkt çalışanın hesabına yatacak. Bu durumda taksitle ödeme seçeneği de kelam konusu olmayacak.
Ancak, emeklilik öne sürülen sebebi ile iş akdini fesheden personel ihbar tazminatı ödemez. Patrondan de ihbar tazminatı talep edemez.
HAZAL ATEŞ
EN DÜŞÜK EMEKLİ AYLIĞI HAK EDECEK
Bu kapsamda bayanlar 50, erkekler 55 yaşla yaş haddinden emekli olabilecek. Bağ-Kur’lu erkek çalışanların 5400 günle emekli olması için belirlenen yaş ve birinci işe giriş tarihine göre belirlenen prim gün sayısına göre hesaplanıyor. Kısmi emeklilik hakkı kazananlar en düşük emekli aylığı olan 5 bin 500 lira olacak.
Hizmet birleştirme sürecinin emeklilik müracaatından evvel yapılması gerekiyor. Eksik günü eksik olan isteğe bağlı sigortayla tamamlanabilir. SGK borçlanma çalışmaları niçiniyle ağır bir çalışma yürütüyor. Borçlanmalar (doğum, askerlik) bu hafta itibariyle vatandaşların eline ulaşacak. Borçlanmalar bir ay ortasında ödenecek.
EYT ve erken emeklilik konusunda merak edilen soruların karşılıkları şu biçimde:
1- Eksik olan prim günümü ve çalışma müddetini 2026 yılında doldurursam EYT düzenlemesinden yararlanabilecek miyim?
EYT kapsamında olup fakat kâfi prime, müddete sahip olmayan 2 milyonun üzerinde kişi bulunuyor. Bu kapsamda olanlar da yasal düzenlemeden yararlanabilecek. Şartları yerine getirdikleri tarih itibariyle emeklilik dilekçesi verebilecekler.
2- Prim günü yetersiz, fakat yaşı ilerlemiş olanlar için tanınan kısmi emeklilik hakkı korunacak mı?
8 Eylül 1999 öncesi kısmi emeklilik için gereken yaş koşulu, maddelerle üst çekilmişti. Kısmi emeklilik şartları devam edecek, bu kapsamdaki bireyler beklemek zorunda kalmayacak.
Mevcut uygulamada 15 yıl ve 3600 günü dolduranlar daha fazla çalışmadan emekli olabiliyor. Bu uygulama, emeklilikte prim ödeme gün sayısı şartını yerine getiremeyen, yaşı ilerleyen şahıslar için olağan emeklilikten daha az primle emeklilik imkanı sunuyor. Kısmi emeklilik hakkı kazananlar en düşük emekli aylığı olan 5 bin 500 lira alacak.
3- Bağ-Kur’lular da kısmi emeklilikten yararlanabilir mi?
SSK ve Bağ-Kur ayırımı kelam konusu değil. Sigorta kolları için farklı hesaplamalar yapılıyor. SSK’lıda 3600 prim günü, bayanlarda 50, erkeklerde 55 yaş. Bağ-Kur’luda 5400 prim günü, bayanlarda 50, erkeklerde 55 yaş. Bağ-Kur’lu çalışanın 5400 günle emekli olabilmesi için belirlenen yaş ve işe giriş tarihine göre belirlenen prim gün sayısına bakılırsa hesap yapılıyor. Örneğin 8 Eylül 1999 ile Nisan 2008 tarihleri içinde sigorta girişi olan 4500 günden emeklilik hakkı elde edebilir.
4- 8 Eylül 1999 tarihindilk evvel işe başladığında 18 yaşından küçük olanlar da EYT’li olabilecek mi?
İşe başlanan tarihte 18 yaşından küçük olanların sigorta girişi kabul ediliyor. Sigortalılık müddetleri ise bu yaşı doldurduktan daha sonra başlatılıyor. EYT kapsamında olurlar, sigortalılık mühleti şartı da bu yaşı doldurduğu tarihten başlatılarak hesaplanır.
5- EYT haricinde en erken emeklilik hangi şartlarda mümkün?
Gerek SSK gerekse Bağ-Kur kapsamında sigortalı olanlara tanınan en erken emeklilik imkanı malulen emekliliktir. Çalışma gücünün yahut iş kazası, meslek hastalığı kararında kazanma gücünün en az yüzde 60’ını kaybedenler rastgele bir yaş kuralı aranmadan en az 10 yıl çalışan, 1800 prim günü kaidesiyle emekliliğe hak kazanır. Çalışma gücünün yüzde 60’ını kaybettiği tespit edilen 1 Ekim 2008 tarihi ve daha sonrası memuriyete başlayan 4C kapsamındaki sigortalılar da birebir şartlarda emekli olabilir.
6- Hizmet birleştirme başvurusunu emeklilik dilekçesini verdikten daha sonra mı talep edeceğim?
Hizmet birleştirme emeklilik müracaatında evvel yapılmalı. 4A-4B ve banka sandık çalışanları hizmet birleştirme müracaatında bulunabilir. E-devlet kapısı üzerinden çalışılan kuruma verilen hizmet birleştirme dilekçesiyle toplumsal güvenlik il/merkez müdürlüğüne giderek yapılabilir. Kamu vazifelisi olarak çalışmaktayken bu vazifesinden ayrılanlar 4C kapsamındaki hizmetlerinin tespit edilerek öbür hizmetleriyle birleştirilmesi için müracaatta bulunabilir. Fiili hizmet mühleti artırımı (Yıpranma payı) prim ödeme gün sayısına ek edilir. Emekli aylığı alan bireyler bu başvuruyu yapamaz.
7- Eksik günlerimi tamamlamak için borçlanmadan diğer seçeneğim var mı?
Size uygun borçlanma çeşidini ödemeniz halinde eksik prim günleriniz kalıyorsa isteğe bağlı sigorta ile prim günlerinizi tamamlayabilirsiniz. EYT’den yararlanmak için askerlik, doğum borçlanması için başvuranların ödeme planlarının da bu hafta ellerine ulaşması bekleniyor. Borçlanmalar da bir ay ortasında ödenecek. Prim günü eksik olan tamamladığında emekli olabilecek.
8- Emekli olup çalışmayı bırakan EYT’linin tazminatı taksitle ödenebilir mi?
İş Kanunu’na göre, emeklilik dilekçesini vererek işyerinden ayrılana kıdem tazminatının peşin ödenmesi gerekir. Lakin çalışan kabul ederse taksitle ödeme yapılabilir. Kredi Garanti Fonu üzerinden sağlanacak takviyeyle kıdem tazminatı direkt çalışanın hesabına yatacak. Bu durumda taksitle ödeme seçeneği de kelam konusu olmayacak.
Ancak, emeklilik öne sürülen sebebi ile iş akdini fesheden personel ihbar tazminatı ödemez. Patrondan de ihbar tazminatı talep edemez.
HAZAL ATEŞ