Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) ile ilgili yasa teklifinin gelecek hafta Meclis’e sunulması bekleniyor. Hükümet, teklifin ocak ayında yasalaşmasını öngörmekte. EYT yasasının yürürlüğe girmesi ile birlikte bilhassa emekli olduktan daha sonra tıpkı işyerinde çalışmaya devam eden bireylerin kıdem tazminatı ve kullanılmayan müsaade haklarına ait çalışanın ve patronun başında bir fazlaca soru işareti bulunuyor.İşveren tazminatı peşin ödemek zorunda, taksit için ise emekçinin onayı gerekiyor. İşte bütün detaylar…
Akşam Gazetesi’nden Okan Güray Bülbül’ün köşe yazısına bakılırsa: Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) ile ilgili düzenlemenin, ocak ayı içerisinde yasalaşması bekleniyor. EYT sorunu çözüldü lakin artık de EYT’liler için kıdem tazminatı merak konusu. Patron tazminatı peşin ödemek zorunda, taksit için ise personelin onayı gerekiyor. İşte bütün detaylar…
ÖNCE İSTİFA daha sonra AYLIK
EYT’lilerin düzenlemenin yasalaşması daha sonrası gerekli kaideleri sağlamaları halinde birinci yapmaları gereken, işyerlerinden aylık bağlatma öne sürülen nedeni ile istifa etmek. Patron bu noktada kişinin beyanına güvenebileceği üzere ‘SGK’dan emekli olabilir’ yazısı getirmesini de isteyebilir. Patronun bu biçimde bir talebi olması halinde emekçi bu belgeyi SGK’dan alıp patrona sunmak durumundadır.
İstifa eden personel, patronun işten çıkışını yapması daha sonrası SGK’dan aylık tahsis talebinde bulunabilir. Bu talebin e-Devlet üzerinden yapılabilmesi mümkün. Düzenlemenin 15 Ocak 2023 tarihinde yasalaştığını var iseyarsak, 31 Ocak 2023 tarihine kadar yapılacak aylık talepleri için SGK, 1 Şubat 2023 tarihinden itibaren aylık hesaplayacak. 1 Şubat 2023 tarihinden itibaren hesaplanan aylıklar, SGK’nın kişinin başvurusu esnasında bireye verdiği tahsis numarasının son hanesine göre şubat ayının 17’si ila 24’ü içinde yatırılacak. Bu tarihlere aylığın yetiştirilememesi halinde birikmiş aylıklar şahıslara en kısa müddette ödenecektir. Yani aylığın ödenmesindeki gecikme rastgele bir maddi kayıp yaratmayacak.
PEŞİN ÖDEMEK GEREKİYOR
Halihazırda özel kesimde çalışmakta olan EYT’li çalışanlar, aylık bağlatmak için işyerlerinden istifa ettiklerinde kendilerine kıdem tazminatı ödenmesi gerekiyor. Buradaki tek koşul, emekçinin birebir patrona bağlı olarak en az bir yıl çalışmasının olması. Bu koşulu sağlayan emekçilere patronun makul bir süre içerisinde kıdem tazminatı ödemesi gerekiyor.
Kıdem tazminatı kural olarak personele peşin olarak ödenmek zorundadır. Fakat personelin onayı olursa kıdem tazminatı taksitlendirilebilir. Öbür yandan taksitlendirilmiş kıdem tazminatı için de yazılı bir protokol düzenlenmesi emekçinin lehine olur. Örneğin kıdem tazminatının dört eşit taksitle ödenmesi kararlaştırılmış ise bu durumda kıdem tazminatı taksitlerinin hangi tarihlerde ödeneceği protokol ile kayıt altına alınmalıdır. Aksi taktirde patronun taksitleri geciktirmesi emekçiyi mağdur edebilir.
BUNLARI BİLİN!
İşveren emekçiyi kıdem tazminatını taksitlendirmeye zorlayabilir mi?
Kıdem tazminatı lakin çalışanın onayı ile taksitlendirilebilir. Çalışanın onayı şayet olmazsa patron kıdem tazminatını peşin olarak ödemek zorundadır. Patronun bu biçimde bir zorlamasının olması halinde personel evvel arabuluculuk daha sonra mahkeme yoluna giderek kıdem tazminatını talep edebilir.
Aynı işyerinde devam edecek emekçiye kıdem tazminatı ödenir mi?
EYT’li çalışanlardan aylık bağlatmak için istifa eden fakat tıpkı işyerinde çalışmaya devam edecek çalışanların önünde iki seçenek bulunuyor. Birinci seçenekte patronlarından kıdem tazminatlarını ödemelerini talep edebilirler ve 2023 yılındaki kıdem tazminatına temel giydirilmiş fiyatları üzerinden ve bir daha 2023 yılının kıdem tazminatı tavanına tabi olmak kaydıyla kıdem tazminatlarını alabilirler. İkinci seçenek ise 2023 yılındaki istifa tarihinde kıdem tazminatı talep etmeyip birebir işyerinde çalışmaya devam edip birkaç yıl daha sonra o işyerinden ayrılırken kıdem tazminatı talep etmektir. Bu seçenekte ikinci kere işten ayrılma tarihli kıdem tazminatına temel giydirilmiş fiyat ve o tarihteki kıdem tazminatı tavanına tabi olarak kıdem tazminatının ödenmesi gerekecektir. İkinci seçenekte hem giydirilmiş fiyatın birebir vakitte kıdem tazminatı tavanının yükselmiş olması niçiniyle emekçi avantajlı olacaktır. Lakin bu durumda ikinci defa işten ayrılma niçininin de kıdem tazminatına hak kazandıracak bir niye olması zaruriliği kelam konusudur. Bu niçinle EYT’li personellerin birebir vakitte patrona Kredi Garanti Fonu (KGF) takviyesi sağlandığı bir devirde tazminatlarını almaları yerinde olacaktır.
Tazminat nasıl hesaplanır?
Ödenmezse personel ne yapabilir?
İşverenin emekçiye kıdem tazminatını ödememesi halinde emekçinin evvel arabulucu daha sonra mahkeme yoluna gitmesi gerekir. Öbür yandan ödenmemiş kıdem tazminatına mevduata uygulanan en yüksek faiz işletilir.
Kıdem tazminatında vakit aşımı kaç yıldır?
Kıdem tazminatında vakit aşımı 5 yıldır. Bu niçinle devam eden çalışmalarda bu riskin alınmaması ismine kıdem tazminatının talep edilmesi emekçinin lehine olacaktır.
Akşam Gazetesi’nden Okan Güray Bülbül’ün köşe yazısına bakılırsa: Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) ile ilgili düzenlemenin, ocak ayı içerisinde yasalaşması bekleniyor. EYT sorunu çözüldü lakin artık de EYT’liler için kıdem tazminatı merak konusu. Patron tazminatı peşin ödemek zorunda, taksit için ise personelin onayı gerekiyor. İşte bütün detaylar…
ÖNCE İSTİFA daha sonra AYLIK
EYT’lilerin düzenlemenin yasalaşması daha sonrası gerekli kaideleri sağlamaları halinde birinci yapmaları gereken, işyerlerinden aylık bağlatma öne sürülen nedeni ile istifa etmek. Patron bu noktada kişinin beyanına güvenebileceği üzere ‘SGK’dan emekli olabilir’ yazısı getirmesini de isteyebilir. Patronun bu biçimde bir talebi olması halinde emekçi bu belgeyi SGK’dan alıp patrona sunmak durumundadır.
İstifa eden personel, patronun işten çıkışını yapması daha sonrası SGK’dan aylık tahsis talebinde bulunabilir. Bu talebin e-Devlet üzerinden yapılabilmesi mümkün. Düzenlemenin 15 Ocak 2023 tarihinde yasalaştığını var iseyarsak, 31 Ocak 2023 tarihine kadar yapılacak aylık talepleri için SGK, 1 Şubat 2023 tarihinden itibaren aylık hesaplayacak. 1 Şubat 2023 tarihinden itibaren hesaplanan aylıklar, SGK’nın kişinin başvurusu esnasında bireye verdiği tahsis numarasının son hanesine göre şubat ayının 17’si ila 24’ü içinde yatırılacak. Bu tarihlere aylığın yetiştirilememesi halinde birikmiş aylıklar şahıslara en kısa müddette ödenecektir. Yani aylığın ödenmesindeki gecikme rastgele bir maddi kayıp yaratmayacak.
PEŞİN ÖDEMEK GEREKİYOR
Halihazırda özel kesimde çalışmakta olan EYT’li çalışanlar, aylık bağlatmak için işyerlerinden istifa ettiklerinde kendilerine kıdem tazminatı ödenmesi gerekiyor. Buradaki tek koşul, emekçinin birebir patrona bağlı olarak en az bir yıl çalışmasının olması. Bu koşulu sağlayan emekçilere patronun makul bir süre içerisinde kıdem tazminatı ödemesi gerekiyor.
Kıdem tazminatı kural olarak personele peşin olarak ödenmek zorundadır. Fakat personelin onayı olursa kıdem tazminatı taksitlendirilebilir. Öbür yandan taksitlendirilmiş kıdem tazminatı için de yazılı bir protokol düzenlenmesi emekçinin lehine olur. Örneğin kıdem tazminatının dört eşit taksitle ödenmesi kararlaştırılmış ise bu durumda kıdem tazminatı taksitlerinin hangi tarihlerde ödeneceği protokol ile kayıt altına alınmalıdır. Aksi taktirde patronun taksitleri geciktirmesi emekçiyi mağdur edebilir.
BUNLARI BİLİN!
İşveren emekçiyi kıdem tazminatını taksitlendirmeye zorlayabilir mi?
Kıdem tazminatı lakin çalışanın onayı ile taksitlendirilebilir. Çalışanın onayı şayet olmazsa patron kıdem tazminatını peşin olarak ödemek zorundadır. Patronun bu biçimde bir zorlamasının olması halinde personel evvel arabuluculuk daha sonra mahkeme yoluna giderek kıdem tazminatını talep edebilir.
Aynı işyerinde devam edecek emekçiye kıdem tazminatı ödenir mi?
EYT’li çalışanlardan aylık bağlatmak için istifa eden fakat tıpkı işyerinde çalışmaya devam edecek çalışanların önünde iki seçenek bulunuyor. Birinci seçenekte patronlarından kıdem tazminatlarını ödemelerini talep edebilirler ve 2023 yılındaki kıdem tazminatına temel giydirilmiş fiyatları üzerinden ve bir daha 2023 yılının kıdem tazminatı tavanına tabi olmak kaydıyla kıdem tazminatlarını alabilirler. İkinci seçenek ise 2023 yılındaki istifa tarihinde kıdem tazminatı talep etmeyip birebir işyerinde çalışmaya devam edip birkaç yıl daha sonra o işyerinden ayrılırken kıdem tazminatı talep etmektir. Bu seçenekte ikinci kere işten ayrılma tarihli kıdem tazminatına temel giydirilmiş fiyat ve o tarihteki kıdem tazminatı tavanına tabi olarak kıdem tazminatının ödenmesi gerekecektir. İkinci seçenekte hem giydirilmiş fiyatın birebir vakitte kıdem tazminatı tavanının yükselmiş olması niçiniyle emekçi avantajlı olacaktır. Lakin bu durumda ikinci defa işten ayrılma niçininin de kıdem tazminatına hak kazandıracak bir niye olması zaruriliği kelam konusudur. Bu niçinle EYT’li personellerin birebir vakitte patrona Kredi Garanti Fonu (KGF) takviyesi sağlandığı bir devirde tazminatlarını almaları yerinde olacaktır.
Tazminat nasıl hesaplanır?
Ödenmezse personel ne yapabilir?
İşverenin emekçiye kıdem tazminatını ödememesi halinde emekçinin evvel arabulucu daha sonra mahkeme yoluna gitmesi gerekir. Öbür yandan ödenmemiş kıdem tazminatına mevduata uygulanan en yüksek faiz işletilir.
Kıdem tazminatında vakit aşımı kaç yıldır?
Kıdem tazminatında vakit aşımı 5 yıldır. Bu niçinle devam eden çalışmalarda bu riskin alınmaması ismine kıdem tazminatının talep edilmesi emekçinin lehine olacaktır.