Danıştay 2. Dairesi, 2013 yılı terfi döneminde başkomiser rütbesine terfi ettirilmemesine ilişkin Emniyet Genel Müdürlüğü Merkez Değerlendirme Kurulu sonucunın iptali istemiyle açılan davada komiseri haklı buldu.
Komiser hakkında suç örgütü mensuplarından biriyle telefonda görüştüğü iddiası üzerine hakkında adli ve idari takibat başlatılmış ancak beraat sonucu verilmiştir.
Ayrıca, “izinsiz veya kurumunca kabul edilebilir bir özrü olmaksızın 24 saate kadar goreve gelmemek” eylemi niçiniyle bir alt ceza uygulanmak suretiyle kınama cezası ile cezalandırılmıştır.
Bu gerekçeler ile başkomiser rütbesine terfi ettirilmemiştir. Davacı bunu yargıya taşımıştır.
İlk derece mahkemesi aşağıdaki gerekçe ile davayı reddetmiştir.
Her ne kadar davacının terfi ettirilmemesine dayanak alınan sebeplerden olan ceza yargılamasında beraat sonucu verilmiş ise de söz konusu sonucun delil yetersizliği nedeni öne sürülerek verilmesi ve davacının terfi ettirilmemesinin tek dayanağının ceza yargılaması olmadığı da göz önünde bulundurulduğunda, davalı idarece, davacının liyakati değerlendirilmek suretiyle yapılan değerlendirmenin kamu yararı ve hizmet gereklerine uygundur.
Danıştay 2. Dairesi ise bu sonucu bozmuştur.
Listede yer almasına rağmen terfi ettirilmediği için bu işlemi dava konusu eden davacıya bakılırsa, daha kıdemli olması niçiniyle listede davacının önünde yer alan; ancak, davacıya gore, mesela “daha oldukca sayıda” ve/veya “daha ağır” disiplin cezası aldığı anlaşılan bir veya birden çok personelin rütbe terfii yapılırken, davacının rütbe terfii yaptırılmaması, eşit ve objektif bir uygulama olarak kabul edilemez.
Aynı durumun; davacıdan daha kıdemsiz olması niçiniyle anılan listede davacıdan daha sonra yer alan, ancak davacıya gore daha fazlaca sayıda ve/veya daha ağır disiplin cezası aldığı veya daha düşük performans puanı olduğu görülen bir veya birden çok personelin üst rütbeye terfii yapılırken, davacının terfi ettirilmemesi işlemi için de geçerli olduğu emsalsizdır.
T.C.
DANIŞTAY
İKİNCİ DAİRE
ESAS NO: 2021/2172
KARAR NO: 2021/4777
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : .
VEKİLİ : Av. .
KARŞI TARAF (DAVALI) : . Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. .
İSTEMİN KONUSU:
. İdare Mahkemesince verilen . günlü, E:., K:. sayılı sonucun temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava Konusu İstem:
Komiser olarak nazaranv yapan davacı, 2013 yılı terfi döneminde başkomiser rütbesine terfi ettirilmemesine ilişkin Emniyet Genel Müdürlüğü Merkez Değerlendirme Kurulu sonucunın iptali istemiyle dava açmıştır.
. İdare Mahkemesinin . günlü, E:., K:. sayılı sonucuyla davanın reddine hükmedilmiş olup; anılan karar, karar düzeltme aşamasında Danıştay Onaltıncı Dairesinin 19/01/2016 günlü, E:2015/14269, K:2016/94 sayılı sonucuyla bozulmuştur.
İlk Derece Mahkemesi sonucunın Özeti:
Bozma sonucunda belirtilen hususlar yönünden yapılan bir daha değerlendirme kararında verilen. İdare Mahkemesinin temyize konu sonucuyla; komiser olarak bakılırsav yapan davacının, Ankara Emniyet Müdürlüğünde gorev yaptığı dönemde suç örgütü mensupları hakkında mahkeme sonucu ile yapılan teknik dinleme sırasında 11/10/2006 tarihinde suç örgütü mensuplarından biriyle telefonda görüştüğü iddiası üzerine hakkında adli ve idari takibat başlatıldığı, Emniyet Genel Müdürlüğü Merkez Disiplin Kurulunun. günlü, .sayılı sonucu ile “hizmet haricinde resmi sıfatının gerektirdiği saygınlığı ve güven duygusunu sarsacak eylem ve davranışlarda bulunmak” fiilini işlediği sebebi öne sürülerek 4 günlük aylık kesim cezası ile cezalandırılmasına karar verildiği, diğer taraftan. Ağır Ceza Mahkemesinin. günlü, E:., K:. sayılı sonucu ile davacıya suç işlemek amacıyla kurulan örgüte üye olmaktan ötürü mahkumiyet sonucu verildiği, davacı hakkında verilen mahkumiyet sonucunın Yargıtay. Ceza Dairesinin. günlü, E:., K:. sayılı sonucu ile bozulduğu ve bozma sonucu doğrultusunda bir daha yapılan yargılamada. Ağır Ceza Mahkemesinin. günlü, E:., K:. sayılı sonucuyla; ”…..dosyada bulunan tape kayıtları içeriği, müşteki ve katılanlar beyanları ve tüm dosya kapsamına gore; organik ve hiyerarşik ilişkiyi barındıran bir örgütün varlığından, varsa yönetici ve liderlerinden lider olduğu iddia edilen sanıklara hafifçe de olsa hiyerarşik bağ ile bağlı olan sanıklardan söz edilemeyeceği, bu iddianın kesin ve net delillerle ortaya konulamadığı, sanıkların örgüt lideri olarak gösterilen . ve .’den emir aldıklarının sabit olmadığı; ancak değişik zaman dilimleri içerisinde bir kısım sanıkların iştirak iradesi ile atılı suçları işledikleri kabul edilerek atılı örgüt yöneticiliği ve üyeliği suçlarından ötürü mahkumiyetlerine yeterli kanuni vicdani her türlü şüpheden uzak kesin ve inandırıcı delil elde edilemediği” nedeni öne sürülerek beraat sonucu verildiği, bunun yanında davacının. günlü, . sayılı Valilik işlemi ile Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü’nün 5/A-9 maddesinde yer alan “izinsiz veya kurumunca kabul edilebilir bir özrü olmaksızın 24 saate kadar bakılırsave gelmemek” eylemi niçiniyle bir alt ceza uygulanmak suretiyle kınama cezası ile cezalandırıldığı, bu işleme karşı açılan davanın da . İdare Mahkemesinin . günlü, E:., K:. sayılı sonucu ile reddedildiği ve anılan sonucun Danıştay Onikinci Dairesinin 05/03/2014 günlü, E:2012/2702, K:20141283 sayılı sonucu ile onandığı; bu durumda, her ne kadar davacının terfi ettirilmemesine dayanak alınan sebeplerden olan ceza yargılamasında beraat sonucu verilmiş ise de söz konusu sonucun delil yetersizliği sebebi öne sürülerek verilmesi ve davacının terfi ettirilmemesinin tek dayanağının ceza yargılaması olmadığı da göz önünde bulundurulduğunda, davalı idarece, davacının liyakatı değerlendirilmek suretiyle yapılan değerlendirmenin kamu yararı ve hizmet gereklerine uygun olduğu nedeni öne sürülerek davanın reddine hükmedilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI:
Davacı tarafınca, hakkında 2008 yılında açılan ceza davasında Yargıtay’ın bozma sonucu daha sonrasında beraat sonucu verildiği, Mahkeme sonucunın öne sürülen sebebinde belirtilen kınama cezasının terfisine engel nitelikte olmadığı, ceza davasına konu olan olay niçiniyle 2008, 2009, 2010, 2011 ve 2012 senelerında da terfi ettirilmediği, dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN CEVABI:
Temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ DÜŞÜNCESİ:
Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi sonucunın bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay Başkanlık Kurulunun 01/08/2016 günlü, K:2016/32 sayılı sonucu uyarınca doğrudan Danıştay Beşinci Dairesi esasına alınan, Danıştay Beşinci Dairesi tarafınca ise, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı sonucunın “Ortak Hükümler” kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme sonucu verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten daha sonra, dosyanın tekemmül ettiği görüldüğünden davacının yürütmenin durdurulması istemi hakkında karar verilmeksizin gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
Emniyet Genel Müdürlüğünce düzenlenen “31/12/2013 Tarihine Kadar Bulunduğu Rütbedeki Zorunlu Çalışma Süresini Tamamlayan Komiser Listesi”ne bakılırsa; 2013 yılı terfi döneminde, bir üst rütbeye terfi durumu görüşülmek üzere değerlendirmeye alınan 287 komiserden 206’sının terfi ettirilmesine karar verilmiş, davacı hakkında ise “terfi etmez” sonucu verilmiştir.
Bunun üzerine temyizen incelenen dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
3201 sayılı Emniyet Teşkilat Kanunu’nun 4638 sayılı Kanun ile değişik 55. maddesinde; terfilerin kıdem ve liyakata bakılırsa yapılacağı, her bir rütbe için belirlenen zorunlu bekleme süreleri sonunda bir üst rütbeye terfi edilebilmesi için bekleme süresi kadar olumlu sicil alınması ve bir üst rütbede boş kadronun bulunması gerektiği; kıdem sırasının her yıl duyurulacağı; polis amirlerinin bir üst rütbeye terfiinde mevcut rütbedeki fiili çalışma süresinin esas alınacağı ve kıdem sırasının tespitinde de bulunulan rütbeye terfi tarihinin esas alınacağı hükme bağlanmıştır.
Anılan Kanun’a dayanılarak hazırlanan ve 10/08/2001 günlü, 24489 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Emniyet Hizmetleri Sınıfı Personeli Rütbe Terfileri ve Değerlendirme Kurullarının Çalışmalarına İlişkin Yönetmelik’in 9. maddesinde, polis amirlerinin rütbelere terfilerinin, aynı Yönetmelik’in 11. maddesinde belirtilen şartları taşımak kaydıyla kıdem ve liyakate nazaran yapılacağı; 11. maddesinde, polis amirlerinin bir üst rütbeye yükselmesi için, üst rütbede boş kadro bulunmasının; bulundukları rütbede 10. maddede gösterilen bekleme süresi kadar fiilen çalışmış olmalarının; bekleme süresi içerisinde, zorunlu en az bekleme süresi kadar olumlu sicil almış olmalarının gerektiği; 14. maddesinin olay tarihinde yürürlükte bulunan metninde; Devlet memurluğunu bitmiş oldurecek veya meslekten çıkarmayı gerektirecek suçlardan ötürü haklarında adli veya idari soruşturma açılanların rütbe terfi işlemlerinin, kurullarca haklarında rütbe terfilerine karar verilmiş olsa dahi durdurulacağı; 15. maddesinde, kıdemin tespitinde, polis amirlerinin bulundukları rütbeye atandıkları tarih ve rütbe terfiinde değerlendirilen çalışma sürelerinin esas alınacağı; 16. maddesinde, kıdem sırasının tespitinde; bulunulan rütbeye atanma tarihi önce olanın, aynı tarihte terfi edenlerden, bulundukları rütbedeki zorunlu en az bekleme sürelerinde almış oldukları son üç yıl sicil notlarının ortalaması yüksek olanın, sicil notlarının eşitliği halinde bulunduğu rütbede ödül ve takdirnamesi fazla olanın, ödül ve takdirnamelerin sayıca eşitliği halinde ise sicil numarası daha küçük olanın, diğerine bakılırsa daha kıdemli sayılacağı; 24. ve 25. maddelerinde ise, Merkez veya Yüksek Değerlendirme Kurullarının, terfi edecek personel hakkında; bulunduğu rütbede, affa uğramış olsa bile, adli mercilerce verilen kararlar ve bu kararlara dayanak olan fiillerini, bulunduğu rütbede, affa uğramış olsa bile, disiplin kurullarınca verilen disiplin cezalarını veya soruşturma detaylarıni ve bu soruşturmalara dayanak olan fiil ve hareketlerini, sicil, ödül ve takdirname detaylarıni, meslek içerisindeki bilgi, beceri ve davranışlarını değerlendirerek edinecekleri kanaate gore oy oldukcaluğu ile karar verecekleri kurala bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen Kanun ve Yönetmelik hükümlerinin beraber değerlendirilmesinden; bir amirin bir üst rütbeye terfi ettirilip ettirilemeyeceği konusundaki temel iki ölçütün, kıdem ve liyakat olduğu anlaşılmaktadır. Buna bakılırsa, bir terfi döneminde terfi etmeyi hak eden amirlerin kıdemlerine bakılırsa sıralanmasından daha sonra, belirlenen sıralamaya bakılırsa her birinin liyakat yönünden değerlendirilmesi, liyakat yönünden yeterli görülenlerin terfi ettirilmesi, yeterli görülmeyenlerin ise terfi ettirilmemesi gerekmektedir. Liyakatin yerinde olup olmadığının değerlendirilmesinde ise, personelin aldığı sicil, ödül ve takdirnameler, eğitim ve öğrenimle kazanılan bilgi, beceri ve davranışlar ile geçmişte alınmış cezalar, geçirilen ve devam eden soruşturmaların niteliği bir bütün olarak dikkate alınmalıdır.
Dava dosyası ile 31/12/2013 Tarihine Kadar Bulunduğu Rütbedeki Zorunlu Çalışma Süresini Tamamlayan Komiser Listesinin incelenmesinden; 2013 yılı terfi döneminde, durumu görüşülmek üzere değerlendirmeye alınan 287 komiser içinden 206 personelin terfi ettirilmesine karar verildiği; hakkında “terfi etmez” sonucu verilen davacının kıdem sıralamasında 10. sırada yer aldığı, 16 adet başarı belgesinin bulunduğu, performans puanının 4,85 olduğu; davacının Ankara Emniyet Müdürlüğü kadrosunda komiser olarak bakılırsavli iken Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğünce suç örgütü lideri. ve diğer suç örgütlü mensupları hakkında mahkeme sonucuyla yapılan teknik dinleme neticesinde “Silahlı suç örgütü kurmak, yönetmek, örgüt üyesi olmak, örgüt adına faaliyette bulunmak” suçlarından ötürü düzenlenen 11/10/2006 günlü soruşturma evrakında suç örgütü mensubu. ile ilişki içerisinde olduğu ve telefonla görüştüğünün tespit edilmesi üzerine yürütülen adli ve idari soruşturma kararında, İl Polis Disiplin Kurulunun. günlü, . sayılı sonucu ile “Hizmet haricinde resmi sıfatının gerektirdiği saygınlığı ve güven duygusunu sarsacak eylem ve davranışlarda bulunmak” fiilini işlediğinden bahisle “4 günlük aylık kesimi” cezasıyla cezalandırıldığı, adli yönden yürütülen tahkikat neticesinde ise. Ağır Ceza Mahkemesinin. günlü sonucu ile 1 yıl 15 gün hapis cezasıyla cezalandırılmasında karar verilmiş ise de anılan sonucun Yargıtay tarafınca bozulması üzerine. Ağır Ceza Mahkemesinin. günlü, E:. K:. sayılı sonucuyla beraatine sonucu verildiği, anılan sonucun temyiz aşamasında onandığı; İzmir Emniyet Müdürlüğünde komiser olarak gorevli iken, 79. İzmir Enternasyonal Fuarı etkinlikleri niçiniyle alınan güvenlik önlemleri çerçevesinde 04/09/2010 günü saat:00.03-07.30 içinde gece grubu sorumlu amiri olarak goreve gelmesi gerekirken bakılırsavine gelmediği iddia edildiğinden yapılan soruşturma kararında İl Polis Disiplin Kurulunun. günlü, . sayılı sonucu ile “İzinsiz veya kabul edilebilir özrü olmaksızın 24 saate kadar bakılırsave gelmemek” fiilini işlediğinden bahisle “kınama” cezasıyla cezalandırıldığı, anılan disiplin cezasına karşı açtığı davanın İdare Mahkemesince reddedildiği ve kanun yollarından geçerek kesinleştiği; öte yandan, davacıdan daha kıdemsiz olan ve 24 ay uzun süreli durdurma cezası bulunan ve performans notu da daha düşük olan komiser hakkında “terfi eder” sonucu verildiği anlaşılmaktadır.
Davalı idarenin, ilgili personelin bir üst rütbeye terfi ettirilmesi konusunda takdir yetkisi bulunduğu açık ise de, bu yetkinin; mevzuatta öngörülen kıdem, sicil, ödül ve takdirnameler, eğitim ve öğrenimle kazanılan bilgi, beceri ve davranışlar ile geçmişte alınmış cezalar, geçirilen ve devam eden soruşturmalar gibi ölçütler gözetilerek kullanılması, belirtilen ölçütlerin terfi işlemlerinde uygulanması sırasında da eşit, objektif ve istikrarlı bir uygulamanın sağlanması, hukuk devleti ilkesinin gereğidir. Eşit, objektif ve istikrarlı bir uygulama yapılıp yapılmadığının ise, ancak, söz konusu ölçütlerin, terfi işlemlerinde nasıl dikkate alındığının idarece açıklanması kararında anlaşılabileceği açıktır.
Bir başka anlatımla; belli bir tarihe kadar bulunduğu rütbedeki zorunlu çalışma süresini tamamlayan ve terfi incelemesine tabi tutulan personelin yer aldığı bir liste incelendiğinde; listede yer almasına rağmen terfi ettirilmediği için bu işlemi dava konusu eden davacıya bakılırsa, daha kıdemli olması niçiniyle listede davacının önünde yer alan; ancak, davacıya gore, mesela “daha oldukca sayıda” ve/veya “daha ağır” disiplin cezası aldığı anlaşılan bir veya birden çok personelin rütbe terfii yapılırken, davacının rütbe terfii yaptırılmaması, eşit ve objektif bir uygulama olarak kabul edilemez. Aynı durumun; davacıdan daha kıdemsiz olması niçiniyle anılan listede davacıdan daha sonra yer alan, ancak davacıya bakılırsa daha oldukça sayıda ve/veya daha ağır disiplin cezası aldığı veya daha düşük performans puanı olduğu görülen bir veya birden çok personelin üst rütbeye terfii yapılırken, davacının terfi ettirilmemesi işlemi için de geçerli olduğu emsalsizdır.
Bu itibarla; dava dosyasında yer alan Merkez Değerlendirme Kurulu sonucunda yer verilen gerekçeler, uyuşmazlık konusu terfi döneminde terfiyi hak eden ve terfi ettirilen personele ilişkin liste ile bu listede yer alan personelin kıdem, sicil, ödül ve takdirnameler, eğitim ve öğrenimle kazanılan bilgi, beceri ve davranışlar ile geçmişte alınmış cezalar, geçirilen ve devam eden soruşturma detayları gözönünde bulundurulduğunda; davalı idarece liyakat değerlendirmesinde dikkate alınması gereken ölçütlerin, rütbe terfiine aday personel yönünden eşit, objektif ve istikrarlı biçimde uygulanmadığı kararına varıldığından, dava konusu işlemde hukuka uyarlık, davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi sonucunda ise hukuki isabet görülmemiştir.
KARAR kararı:
Açıklanan niçinlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,
2. . İdare Mahkemesince verilen . günlü, E:., K:. sayılı sonucun, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun temyize konu sonucun verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. Aynı maddenin 3622 sayılı Yasa ile değişik 3. fıkrası uyarınca, bir daha bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen İdare Mahkemesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Yasa’nın (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu sonucun tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş (15) gün arasında Danıştayda karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 07/12/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Komiser hakkında suç örgütü mensuplarından biriyle telefonda görüştüğü iddiası üzerine hakkında adli ve idari takibat başlatılmış ancak beraat sonucu verilmiştir.
Ayrıca, “izinsiz veya kurumunca kabul edilebilir bir özrü olmaksızın 24 saate kadar goreve gelmemek” eylemi niçiniyle bir alt ceza uygulanmak suretiyle kınama cezası ile cezalandırılmıştır.
Bu gerekçeler ile başkomiser rütbesine terfi ettirilmemiştir. Davacı bunu yargıya taşımıştır.
İlk derece mahkemesi aşağıdaki gerekçe ile davayı reddetmiştir.
Her ne kadar davacının terfi ettirilmemesine dayanak alınan sebeplerden olan ceza yargılamasında beraat sonucu verilmiş ise de söz konusu sonucun delil yetersizliği nedeni öne sürülerek verilmesi ve davacının terfi ettirilmemesinin tek dayanağının ceza yargılaması olmadığı da göz önünde bulundurulduğunda, davalı idarece, davacının liyakati değerlendirilmek suretiyle yapılan değerlendirmenin kamu yararı ve hizmet gereklerine uygundur.
Danıştay 2. Dairesi ise bu sonucu bozmuştur.
Listede yer almasına rağmen terfi ettirilmediği için bu işlemi dava konusu eden davacıya bakılırsa, daha kıdemli olması niçiniyle listede davacının önünde yer alan; ancak, davacıya gore, mesela “daha oldukca sayıda” ve/veya “daha ağır” disiplin cezası aldığı anlaşılan bir veya birden çok personelin rütbe terfii yapılırken, davacının rütbe terfii yaptırılmaması, eşit ve objektif bir uygulama olarak kabul edilemez.
Aynı durumun; davacıdan daha kıdemsiz olması niçiniyle anılan listede davacıdan daha sonra yer alan, ancak davacıya gore daha fazlaca sayıda ve/veya daha ağır disiplin cezası aldığı veya daha düşük performans puanı olduğu görülen bir veya birden çok personelin üst rütbeye terfii yapılırken, davacının terfi ettirilmemesi işlemi için de geçerli olduğu emsalsizdır.
T.C.
DANIŞTAY
İKİNCİ DAİRE
ESAS NO: 2021/2172
KARAR NO: 2021/4777
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : .
VEKİLİ : Av. .
KARŞI TARAF (DAVALI) : . Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. .
İSTEMİN KONUSU:
. İdare Mahkemesince verilen . günlü, E:., K:. sayılı sonucun temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava Konusu İstem:
Komiser olarak nazaranv yapan davacı, 2013 yılı terfi döneminde başkomiser rütbesine terfi ettirilmemesine ilişkin Emniyet Genel Müdürlüğü Merkez Değerlendirme Kurulu sonucunın iptali istemiyle dava açmıştır.
. İdare Mahkemesinin . günlü, E:., K:. sayılı sonucuyla davanın reddine hükmedilmiş olup; anılan karar, karar düzeltme aşamasında Danıştay Onaltıncı Dairesinin 19/01/2016 günlü, E:2015/14269, K:2016/94 sayılı sonucuyla bozulmuştur.
İlk Derece Mahkemesi sonucunın Özeti:
Bozma sonucunda belirtilen hususlar yönünden yapılan bir daha değerlendirme kararında verilen. İdare Mahkemesinin temyize konu sonucuyla; komiser olarak bakılırsav yapan davacının, Ankara Emniyet Müdürlüğünde gorev yaptığı dönemde suç örgütü mensupları hakkında mahkeme sonucu ile yapılan teknik dinleme sırasında 11/10/2006 tarihinde suç örgütü mensuplarından biriyle telefonda görüştüğü iddiası üzerine hakkında adli ve idari takibat başlatıldığı, Emniyet Genel Müdürlüğü Merkez Disiplin Kurulunun. günlü, .sayılı sonucu ile “hizmet haricinde resmi sıfatının gerektirdiği saygınlığı ve güven duygusunu sarsacak eylem ve davranışlarda bulunmak” fiilini işlediği sebebi öne sürülerek 4 günlük aylık kesim cezası ile cezalandırılmasına karar verildiği, diğer taraftan. Ağır Ceza Mahkemesinin. günlü, E:., K:. sayılı sonucu ile davacıya suç işlemek amacıyla kurulan örgüte üye olmaktan ötürü mahkumiyet sonucu verildiği, davacı hakkında verilen mahkumiyet sonucunın Yargıtay. Ceza Dairesinin. günlü, E:., K:. sayılı sonucu ile bozulduğu ve bozma sonucu doğrultusunda bir daha yapılan yargılamada. Ağır Ceza Mahkemesinin. günlü, E:., K:. sayılı sonucuyla; ”…..dosyada bulunan tape kayıtları içeriği, müşteki ve katılanlar beyanları ve tüm dosya kapsamına gore; organik ve hiyerarşik ilişkiyi barındıran bir örgütün varlığından, varsa yönetici ve liderlerinden lider olduğu iddia edilen sanıklara hafifçe de olsa hiyerarşik bağ ile bağlı olan sanıklardan söz edilemeyeceği, bu iddianın kesin ve net delillerle ortaya konulamadığı, sanıkların örgüt lideri olarak gösterilen . ve .’den emir aldıklarının sabit olmadığı; ancak değişik zaman dilimleri içerisinde bir kısım sanıkların iştirak iradesi ile atılı suçları işledikleri kabul edilerek atılı örgüt yöneticiliği ve üyeliği suçlarından ötürü mahkumiyetlerine yeterli kanuni vicdani her türlü şüpheden uzak kesin ve inandırıcı delil elde edilemediği” nedeni öne sürülerek beraat sonucu verildiği, bunun yanında davacının. günlü, . sayılı Valilik işlemi ile Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü’nün 5/A-9 maddesinde yer alan “izinsiz veya kurumunca kabul edilebilir bir özrü olmaksızın 24 saate kadar bakılırsave gelmemek” eylemi niçiniyle bir alt ceza uygulanmak suretiyle kınama cezası ile cezalandırıldığı, bu işleme karşı açılan davanın da . İdare Mahkemesinin . günlü, E:., K:. sayılı sonucu ile reddedildiği ve anılan sonucun Danıştay Onikinci Dairesinin 05/03/2014 günlü, E:2012/2702, K:20141283 sayılı sonucu ile onandığı; bu durumda, her ne kadar davacının terfi ettirilmemesine dayanak alınan sebeplerden olan ceza yargılamasında beraat sonucu verilmiş ise de söz konusu sonucun delil yetersizliği sebebi öne sürülerek verilmesi ve davacının terfi ettirilmemesinin tek dayanağının ceza yargılaması olmadığı da göz önünde bulundurulduğunda, davalı idarece, davacının liyakatı değerlendirilmek suretiyle yapılan değerlendirmenin kamu yararı ve hizmet gereklerine uygun olduğu nedeni öne sürülerek davanın reddine hükmedilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI:
Davacı tarafınca, hakkında 2008 yılında açılan ceza davasında Yargıtay’ın bozma sonucu daha sonrasında beraat sonucu verildiği, Mahkeme sonucunın öne sürülen sebebinde belirtilen kınama cezasının terfisine engel nitelikte olmadığı, ceza davasına konu olan olay niçiniyle 2008, 2009, 2010, 2011 ve 2012 senelerında da terfi ettirilmediği, dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN CEVABI:
Temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ DÜŞÜNCESİ:
Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi sonucunın bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay Başkanlık Kurulunun 01/08/2016 günlü, K:2016/32 sayılı sonucu uyarınca doğrudan Danıştay Beşinci Dairesi esasına alınan, Danıştay Beşinci Dairesi tarafınca ise, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı sonucunın “Ortak Hükümler” kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme sonucu verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten daha sonra, dosyanın tekemmül ettiği görüldüğünden davacının yürütmenin durdurulması istemi hakkında karar verilmeksizin gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
Emniyet Genel Müdürlüğünce düzenlenen “31/12/2013 Tarihine Kadar Bulunduğu Rütbedeki Zorunlu Çalışma Süresini Tamamlayan Komiser Listesi”ne bakılırsa; 2013 yılı terfi döneminde, bir üst rütbeye terfi durumu görüşülmek üzere değerlendirmeye alınan 287 komiserden 206’sının terfi ettirilmesine karar verilmiş, davacı hakkında ise “terfi etmez” sonucu verilmiştir.
Bunun üzerine temyizen incelenen dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
3201 sayılı Emniyet Teşkilat Kanunu’nun 4638 sayılı Kanun ile değişik 55. maddesinde; terfilerin kıdem ve liyakata bakılırsa yapılacağı, her bir rütbe için belirlenen zorunlu bekleme süreleri sonunda bir üst rütbeye terfi edilebilmesi için bekleme süresi kadar olumlu sicil alınması ve bir üst rütbede boş kadronun bulunması gerektiği; kıdem sırasının her yıl duyurulacağı; polis amirlerinin bir üst rütbeye terfiinde mevcut rütbedeki fiili çalışma süresinin esas alınacağı ve kıdem sırasının tespitinde de bulunulan rütbeye terfi tarihinin esas alınacağı hükme bağlanmıştır.
Anılan Kanun’a dayanılarak hazırlanan ve 10/08/2001 günlü, 24489 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Emniyet Hizmetleri Sınıfı Personeli Rütbe Terfileri ve Değerlendirme Kurullarının Çalışmalarına İlişkin Yönetmelik’in 9. maddesinde, polis amirlerinin rütbelere terfilerinin, aynı Yönetmelik’in 11. maddesinde belirtilen şartları taşımak kaydıyla kıdem ve liyakate nazaran yapılacağı; 11. maddesinde, polis amirlerinin bir üst rütbeye yükselmesi için, üst rütbede boş kadro bulunmasının; bulundukları rütbede 10. maddede gösterilen bekleme süresi kadar fiilen çalışmış olmalarının; bekleme süresi içerisinde, zorunlu en az bekleme süresi kadar olumlu sicil almış olmalarının gerektiği; 14. maddesinin olay tarihinde yürürlükte bulunan metninde; Devlet memurluğunu bitmiş oldurecek veya meslekten çıkarmayı gerektirecek suçlardan ötürü haklarında adli veya idari soruşturma açılanların rütbe terfi işlemlerinin, kurullarca haklarında rütbe terfilerine karar verilmiş olsa dahi durdurulacağı; 15. maddesinde, kıdemin tespitinde, polis amirlerinin bulundukları rütbeye atandıkları tarih ve rütbe terfiinde değerlendirilen çalışma sürelerinin esas alınacağı; 16. maddesinde, kıdem sırasının tespitinde; bulunulan rütbeye atanma tarihi önce olanın, aynı tarihte terfi edenlerden, bulundukları rütbedeki zorunlu en az bekleme sürelerinde almış oldukları son üç yıl sicil notlarının ortalaması yüksek olanın, sicil notlarının eşitliği halinde bulunduğu rütbede ödül ve takdirnamesi fazla olanın, ödül ve takdirnamelerin sayıca eşitliği halinde ise sicil numarası daha küçük olanın, diğerine bakılırsa daha kıdemli sayılacağı; 24. ve 25. maddelerinde ise, Merkez veya Yüksek Değerlendirme Kurullarının, terfi edecek personel hakkında; bulunduğu rütbede, affa uğramış olsa bile, adli mercilerce verilen kararlar ve bu kararlara dayanak olan fiillerini, bulunduğu rütbede, affa uğramış olsa bile, disiplin kurullarınca verilen disiplin cezalarını veya soruşturma detaylarıni ve bu soruşturmalara dayanak olan fiil ve hareketlerini, sicil, ödül ve takdirname detaylarıni, meslek içerisindeki bilgi, beceri ve davranışlarını değerlendirerek edinecekleri kanaate gore oy oldukcaluğu ile karar verecekleri kurala bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen Kanun ve Yönetmelik hükümlerinin beraber değerlendirilmesinden; bir amirin bir üst rütbeye terfi ettirilip ettirilemeyeceği konusundaki temel iki ölçütün, kıdem ve liyakat olduğu anlaşılmaktadır. Buna bakılırsa, bir terfi döneminde terfi etmeyi hak eden amirlerin kıdemlerine bakılırsa sıralanmasından daha sonra, belirlenen sıralamaya bakılırsa her birinin liyakat yönünden değerlendirilmesi, liyakat yönünden yeterli görülenlerin terfi ettirilmesi, yeterli görülmeyenlerin ise terfi ettirilmemesi gerekmektedir. Liyakatin yerinde olup olmadığının değerlendirilmesinde ise, personelin aldığı sicil, ödül ve takdirnameler, eğitim ve öğrenimle kazanılan bilgi, beceri ve davranışlar ile geçmişte alınmış cezalar, geçirilen ve devam eden soruşturmaların niteliği bir bütün olarak dikkate alınmalıdır.
Dava dosyası ile 31/12/2013 Tarihine Kadar Bulunduğu Rütbedeki Zorunlu Çalışma Süresini Tamamlayan Komiser Listesinin incelenmesinden; 2013 yılı terfi döneminde, durumu görüşülmek üzere değerlendirmeye alınan 287 komiser içinden 206 personelin terfi ettirilmesine karar verildiği; hakkında “terfi etmez” sonucu verilen davacının kıdem sıralamasında 10. sırada yer aldığı, 16 adet başarı belgesinin bulunduğu, performans puanının 4,85 olduğu; davacının Ankara Emniyet Müdürlüğü kadrosunda komiser olarak bakılırsavli iken Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğünce suç örgütü lideri. ve diğer suç örgütlü mensupları hakkında mahkeme sonucuyla yapılan teknik dinleme neticesinde “Silahlı suç örgütü kurmak, yönetmek, örgüt üyesi olmak, örgüt adına faaliyette bulunmak” suçlarından ötürü düzenlenen 11/10/2006 günlü soruşturma evrakında suç örgütü mensubu. ile ilişki içerisinde olduğu ve telefonla görüştüğünün tespit edilmesi üzerine yürütülen adli ve idari soruşturma kararında, İl Polis Disiplin Kurulunun. günlü, . sayılı sonucu ile “Hizmet haricinde resmi sıfatının gerektirdiği saygınlığı ve güven duygusunu sarsacak eylem ve davranışlarda bulunmak” fiilini işlediğinden bahisle “4 günlük aylık kesimi” cezasıyla cezalandırıldığı, adli yönden yürütülen tahkikat neticesinde ise. Ağır Ceza Mahkemesinin. günlü sonucu ile 1 yıl 15 gün hapis cezasıyla cezalandırılmasında karar verilmiş ise de anılan sonucun Yargıtay tarafınca bozulması üzerine. Ağır Ceza Mahkemesinin. günlü, E:. K:. sayılı sonucuyla beraatine sonucu verildiği, anılan sonucun temyiz aşamasında onandığı; İzmir Emniyet Müdürlüğünde komiser olarak gorevli iken, 79. İzmir Enternasyonal Fuarı etkinlikleri niçiniyle alınan güvenlik önlemleri çerçevesinde 04/09/2010 günü saat:00.03-07.30 içinde gece grubu sorumlu amiri olarak goreve gelmesi gerekirken bakılırsavine gelmediği iddia edildiğinden yapılan soruşturma kararında İl Polis Disiplin Kurulunun. günlü, . sayılı sonucu ile “İzinsiz veya kabul edilebilir özrü olmaksızın 24 saate kadar bakılırsave gelmemek” fiilini işlediğinden bahisle “kınama” cezasıyla cezalandırıldığı, anılan disiplin cezasına karşı açtığı davanın İdare Mahkemesince reddedildiği ve kanun yollarından geçerek kesinleştiği; öte yandan, davacıdan daha kıdemsiz olan ve 24 ay uzun süreli durdurma cezası bulunan ve performans notu da daha düşük olan komiser hakkında “terfi eder” sonucu verildiği anlaşılmaktadır.
Davalı idarenin, ilgili personelin bir üst rütbeye terfi ettirilmesi konusunda takdir yetkisi bulunduğu açık ise de, bu yetkinin; mevzuatta öngörülen kıdem, sicil, ödül ve takdirnameler, eğitim ve öğrenimle kazanılan bilgi, beceri ve davranışlar ile geçmişte alınmış cezalar, geçirilen ve devam eden soruşturmalar gibi ölçütler gözetilerek kullanılması, belirtilen ölçütlerin terfi işlemlerinde uygulanması sırasında da eşit, objektif ve istikrarlı bir uygulamanın sağlanması, hukuk devleti ilkesinin gereğidir. Eşit, objektif ve istikrarlı bir uygulama yapılıp yapılmadığının ise, ancak, söz konusu ölçütlerin, terfi işlemlerinde nasıl dikkate alındığının idarece açıklanması kararında anlaşılabileceği açıktır.
Bir başka anlatımla; belli bir tarihe kadar bulunduğu rütbedeki zorunlu çalışma süresini tamamlayan ve terfi incelemesine tabi tutulan personelin yer aldığı bir liste incelendiğinde; listede yer almasına rağmen terfi ettirilmediği için bu işlemi dava konusu eden davacıya bakılırsa, daha kıdemli olması niçiniyle listede davacının önünde yer alan; ancak, davacıya gore, mesela “daha oldukca sayıda” ve/veya “daha ağır” disiplin cezası aldığı anlaşılan bir veya birden çok personelin rütbe terfii yapılırken, davacının rütbe terfii yaptırılmaması, eşit ve objektif bir uygulama olarak kabul edilemez. Aynı durumun; davacıdan daha kıdemsiz olması niçiniyle anılan listede davacıdan daha sonra yer alan, ancak davacıya bakılırsa daha oldukça sayıda ve/veya daha ağır disiplin cezası aldığı veya daha düşük performans puanı olduğu görülen bir veya birden çok personelin üst rütbeye terfii yapılırken, davacının terfi ettirilmemesi işlemi için de geçerli olduğu emsalsizdır.
Bu itibarla; dava dosyasında yer alan Merkez Değerlendirme Kurulu sonucunda yer verilen gerekçeler, uyuşmazlık konusu terfi döneminde terfiyi hak eden ve terfi ettirilen personele ilişkin liste ile bu listede yer alan personelin kıdem, sicil, ödül ve takdirnameler, eğitim ve öğrenimle kazanılan bilgi, beceri ve davranışlar ile geçmişte alınmış cezalar, geçirilen ve devam eden soruşturma detayları gözönünde bulundurulduğunda; davalı idarece liyakat değerlendirmesinde dikkate alınması gereken ölçütlerin, rütbe terfiine aday personel yönünden eşit, objektif ve istikrarlı biçimde uygulanmadığı kararına varıldığından, dava konusu işlemde hukuka uyarlık, davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi sonucunda ise hukuki isabet görülmemiştir.
KARAR kararı:
Açıklanan niçinlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,
2. . İdare Mahkemesince verilen . günlü, E:., K:. sayılı sonucun, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun temyize konu sonucun verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. Aynı maddenin 3622 sayılı Yasa ile değişik 3. fıkrası uyarınca, bir daha bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen İdare Mahkemesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Yasa’nın (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu sonucun tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş (15) gün arasında Danıştayda karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 07/12/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.