Davanın kısmen reddine, kısmen dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına ait Danıştay Onikinci Dairesinin 02/07/2020 tarih ve E:2018/3566, K:2020/2688 sayılı sonucunın ONANMASINA karar verildi.
2019 yılından itibaren yeni bir sisteme geçilmiştir.
2019 yılı için isimli ve idari yargı teşkilatındaki tüm ünitelerin iş yoğunluğunun fazla olarak belirlendiği ve fazla çalışma fiyatı ödenebilmesi için daha evvelki senelerda belirlenen işçi başına düşen belge sayısı kriteri uygulamasına son verildiği, merkez ve mülhakat adliyelerde vazife yapan tüm işçi (icra müdürlükleri hariç)in mesai saatleri haricinde fiilen yapılmış çalışmalara karşılık fazla çalışma fiyatının ödeneceğinin düzenlediği
Bu bahiste Genel Yazı çıkarılabilmesi için metot ve temellerin daha önce belirlenmiş olması lazımdır
Uyuşmazlığın görüm ve tahlili için gerekli görüldüğünden, Dairelerinin 21/10/2019 tarih ve E:2018/3566 sayılı orta sonucu ile davalı Adalet Bakanlığından; 375 sayılı Kanun Kararında Kararname’nin Ek-17. hususunun “… İş yoğunluğu fazla olan mahkemeleri belirlemeye ve toplam fazla çalışma saat mühletini ilgili mahkemelere dağıtmaya ve bu fıkranın uygulanmasına ait yöntem ve temelleri belirlemeye Adalet Bakanlığı yetkilidir.” kararında belirtilen “usul ve esaslarla” ilgili bir düzenlemenin yapılıp yapılmadığı; kelam konusu yöntem ve temellere ait düzenleme yapılmamış ise, uygulamanın yalnızca dava konusu Genel Yazı ile yürütülüp yürütülmediğinin sorulması ve hususa ait bilgi ve dokümanların istenilmesi üzerine; Davalı Adalet Bakanlığınca orta sonucuna cevaben gönderilen yazıda, 375 sayılı Kanun Kararında Kararname’nin Ek-17. hususu uyarınca fazla çalışmaya ait metot ve asılların Bakanlıkça belirlenerek her yıl Genel Yazı ile teşkilata duyurulduğu, dava konusu Genel Yazı ile belirlenen kriterlerden Genel Yazı ile kaldırıldığı, dava konusu Genel Yazıdaki 6. unsurun ise, 375 sayılı Kanun Kararında Kararname’nin Ek-17. hususunda açıkça düzenlenmiş olması niçiniyle uygulamasına devam edildiğinin belirtilmiştir.
T.C.
DANIŞTAY
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Temel No: 2021/619
Karar No: 2022/1608
TEMYİZ EDENLER: I- (DAVACI): … Sendikası
VEKİLİ: Av. …
II- (DAVALI): … Bakanlığı
VEKİLİ: Av. …
İSTEMİN KONUSU:
Danıştay Onikinci Dairesinin 02/07/2020 tarih ve E:2018/3566, K:2020/2688 sayılı sonucunın, davacı tarafınca davanın reddine ait kısım tarafından, davalı yönetim tarafınca karar verilmesine yer olmadığına ait kısmının yargılama masrafları istikametinden karşılıklı olarak temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem:
Adalet Bakanlığı İşçi Genel Müdürlüğünün “Fazla Çalışma Ücretleri” temalı … tarih ve … sayılı Genel Yazısının Ek-1’nolu çizelgede yer alan “Fazla Çalışmaya Temel İş Kriterleri”nin uygulanmasında dikkate alınması gereken konuların belirlendiği 1.,2.,3.,4.,5.,6. ve 7. hususlarının iptali istenilmiştir.
Daire sonucunın özeti:
Danıştay Onikinci Dairesinin 02/07/2020 tarih ve E:2018/3566, K:2020/2688 sayılı sonucuyla;
Yukarıda değinilen mevzuat kararına dayanılarak dava konusu Adalet Bakanlığı İşçi Genel Müdürlüğünün “Fazla Çalışma Ücretleri” temalı … tarih ve … sayılı Genel Yazısı ile iş yoğunluğu fazla olan mahkemelerin belge sayısı kriter olarak alınmak suretiyle belirlendiği, sulh ceza hakimliklerinde iş yoğunluğu tespit edilirken değişik iş sayısı; Cumhuriyet başsavcılıklarında ise soruşturma ve ilamat evrakı toplamının dikkate alındığının anlaşıldığı,
Uyuşmazlığın görüm ve tahlili için gerekli görüldüğünden, Dairelerinin 21/10/2019 tarih ve E:2018/3566 sayılı orta sonucu ile davalı Adalet Bakanlığından; 375 sayılı Kanun Kararında Kararname’nin Ek-17. unsurunun “… İş yoğunluğu fazla olan mahkemeleri belirlemeye ve toplam fazla çalışma saat mühletini ilgili mahkemelere dağıtmaya ve bu fıkranın uygulanmasına ait yöntem ve temelleri belirlemeye Adalet Bakanlığı yetkilidir.” kararında belirtilen “usul ve esaslarla” ilgili bir düzenlemenin yapılıp yapılmadığı; kelam konusu yol ve asıllara ait düzenleme yapılmamış ise, uygulamanın yalnızca dava konusu Genel Yazı ile yürütülüp yürütülmediğinin sorulması ve bahse ait bilgi ve dokümanların istenilmesi üzerine; Davalı Adalet Bakanlığınca orta sonucuna cevaben gönderilen … tarih ve … sayılı yazı eki Adalet Bakanlığı İşçi Genel Müdürlüğünün… tarih ve … sayılı yazısında, 375 sayılı Kanun Kararında Kararname’nin Ek-17. unsuru uyarınca fazla çalışmaya ait yöntem ve asılların Bakanlıkça belirlenerek her yıl Genel Yazı ile teşkilata duyurulduğu, dava konusu Genel Yazı ile belirlenen kriterlerden 1.,2.,3.,4.,5., ve 7. unsurların … tarih ve … sayılı Genel Yazı ile kaldırıldığı, dava konusu Genel Yazıdaki 6. hususun ise, 375 sayılı Kanun Kararında Kararname’nin Ek-17. unsurunda açıkça düzenlenmiş olması niçiniyle uygulamasına devam edildiğinin açıklandıği,
Davaya mevzu “Fazla Çalışma Ücretleri” temalı … tarih ve … sayılı Genel Yazının 1.,2.,3.,4.,5. ve 7. unsurlarını yürürlükten kaldıran … tarih ve … sayılı Genel Yazı incelendiğinde, 2019 yılı için isimli ve idari yargı teşkilatındaki tüm ünitelerin iş yoğunluğunun fazla olarak belirlendiği ve fazla çalışma fiyatı ödenebilmesi için daha evvelki senelerda belirlenen İşçi başına düşen evrak sayısı kriteri uygulamasına son verildiği, merkez ve mülhakat adliyelerde bakılırsav yapan tüm işçi (icra müdürlükleri hariç)in mesai saatleri haricinde fiilen yapılmış çalışmalara karşılık fazla çalışma fiyatının ödeneceğinin düzenlediği, bu Genel Yazıda dava konusu Genel Yazının 6. hususu haricinde başka hususların yer almadığı,
Bu durumda; dava konusu Genel Yazının 1.,2.,3.,4.,5. ve 7. unsurları “Fazla Çalışma Ücretleri” temalı … tarih ve … sayılı Genel Yazı ile yürürlükten kaldırıldığından davanın bu kısmının konusunun kalmadığı,
Dava konusu Adalet Bakanlığı İşçi Genel Müdürlüğünün “Fazla Çalışma Ücretleri” temalı … tarih ve … sayılı Genel Yazısının 1.,2.,3.,4.,5. ve 7. hususları istikametinden konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına, anılan Genel Yazı’nın 6.maddesi istikametinden davanın reddine, toplam 259,20-TL yargılama masrafının yarısı olan 129,60- TL’nin davacı üzerinde bırakılmasına, yargılama sarfiyatının öteki yarısı olan 129,60-TL’nin davalı yönetimden alınarak davacıya verilmesine, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Minimum Fiyat Tarifesi uyarınca takdir edilen 3.000,00-TL vekalet fiyatının davalı yönetimden alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENLERİN ARGÜMANLARI:
Davacı tarafınca, 375 sayılı Kanun Kararında Kararname’nin Ek-17. unsuru ile fazla çalışma fiyatına ait düzenlemeler yapıldığı, kelam konusu yasal düzenlemenin kapsamının davalı idarece çıkarılan Genel Yazı ile daraltıldığı, anılan düzenleme ile Adalet Bakanlığı işçisi içinde farklı belirlemeler yapıldığı, birtakım çalışana aylık 50,00-TL ile 200,00-TL içinde fazla çalışma fiyatı ödeneceği, kimi çalışana 50 saat ödeme yapılacağı, birebir ünitede vazife yapan birtakım çalışana daha fazla saat üzerinden ödeme yapılacağı düzenlenirken kimi işçinin ise kapsam haricinde bırakıldığı, bu haliyle dava konusu düzenlemenin Anayasa’nın angarya yasağı ile hiç kimsenin zorla çalıştırılamayacağı unsuruna muhalif olduğu ileri sürülmektedir.
Davalı yönetim tarafınca, Daire sonucunın karar verilmesine yer olmadığına ait kısmı niçiniyle aleyhlerine yargılama sarfiyatlarına hükmedilemeyeceği, dava konusu Yönetmelik kararlarının hukuka uygunluk karinesinden ötürü hukuka uygun sayılması ve yargılama masraflarının davacı üzerinde bırakılması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI:
Davacı tarafınca, savunma verilmemiştir.
Davalı yönetim tarafınca, savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ FİKRİ:
Temyiz istemlerinin reddi ile Daire sonucunın onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Yargıcının açıklamaları dinlendikten ve belgedeki evraklar incelendikten daha sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ KIYMETLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin sonuncu kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Adabı Kanunu’nun 49. unsurunda yer alan;
“a) bakılırsav ve yetki haricinde bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka ters karar verilmesi,
c)Usul kararlarının uygulanmasında sonucu etkileyebilecek nitelikte kusur yahut eksikliklerin bulunması” sebeplerinden birinin varlığı halinde mümkündür.
Temyizen incelenen sonucun davanın reddine ve yargılama masraflarına ait kısmı yol ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçelerinde ileri sürülen argümanlar sonucun temyize husus bu kısımlarının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR kararı:
Açıklanan niçinlerle;
1. Tarafların temyiz istemlerinin reddine,
2.Yukarıda özetlenen münasebetle kısmen davanın reddine, kısmen dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına ait Danıştay Onikinci Dairesinin 02/07/2020 tarih ve E:2018/3566, K:2020/2688 sayılı sonucunın temyize husus davanın reddine ait kısmı ile yargılama sarfiyatlarına ait kısmının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 21/04/2022 tarihinde, davacının temyiz istemi istikametinden oybirliği, davalı yönetimin temyiz istemi tarafından oyoldukcaluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
X-2577 sayılı İdari Yargılama Yordamı Kanunu’nun 31. hususunda, bu Kanun’da karar bulunmayan ve husus metninde sayılan hallerde 1086 sayılı Hukuk Yöntemi Muhakemeleri Kanunu’nun uygulanacağı belirtilmiş, kelamı edilen haller içinde “yargılama giderlerine” de yer verilmiş, 04/02/2011 tarih ve 27836 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 01/10/2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 450. unsuruyla 1086 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu yürürlükten kaldırılmış, birebir Kanun’un 447. unsurunun 2. fıkrasında ise; “Mevzuatta, yürürlükten kaldırılan 18/6/1927 tarih ve 1086 sayılı Hukuk Tarzı Muhakemeleri Kanununa yapılan yollamalar, Hukuk Muhakemeleri Kanununun bu kararların karşılığını oluşturan unsurlarına yapılmış sayılır.” kararına yer verilmiştir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun “Yargılama masrafının kapsamı” başlıklı 331. hususunda yargılama masraflarını oluşturan ögeler sayılmış, unsurun 1/ğ bendinde; vekille takip edilen davalarda kanun yeterince takdir olunacak vekalet fiyatının yargılama sarfiyatları içinde olduğu belirtilmiş, Kanun’un “Esastan sonuçlanmayan davada yargılama gideri” başlıklı 331. hususunun 1. fıkrasında da; “Davanın konusuz kalması sebebiyle davanın temeli hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hallerde, hakim, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna bakılırsa yargılama masraflarını takdir ve hükmeder.” kuralına yer verilmiştir.
Temyiz müracaatına mevzu kararda, dava konusu “Fazla Çalışma Ücretleri” temalı … tarih ve … sayılı Genel Yazının 1.,2.,3.,4.,5. ve 7. hususlarının değiştirilerek yürürlükten kaldırıldığından kelam edilerek anılan unsurlar tarafından davanın konusunun kalmadığı nedeni öne sürülerek, işin temeline girilerek haklılık/haksızlık değerlendirmesi yapılmaksızın karar verilmesine yer olmadığına hükmedilmesine karşın, davalı yönetim aleyhine yargılama sarfiyatlarına hükmedildiği görülmektedir.
2577 sayılı İdari Yargılama Tarzı Kanunu’nun 31. hususunda yer alan atıf kararı uyarınca yargılama masrafları konusunda 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu kararlarının uygulanması gerektiğinde kuşku bulunmamaktadır. 6100 sayılı Kanun’un 331. hususunun 1. fıkrasında, davanın konusuz kalması niçiniyle temeli hakkında karar verilmesine gerek bulunmayan hallerde yargılama masraflarının ne biçimde takdir edileceği hususu düzenlenmiştir. Temyiz müracaatına bahis kararda, dava konusu düzenlemenin belirtilen hususlarının ondan sonrasında yürürlükten kaldırıldığından bahisle uyuşmazlığın temeli hakkında “karar verilmesine yer olmadığına” karar verilmiş olması niçiniyle, müracaata mevzu sonucun karar fıkrasında yer alan yargılama sarfiyatlarına 6100 sayılı Kanun’un metnine yer verilen 331. hususunun 1. fıkrasındaki kural çerçevesinde hükmedilmesi gerekir.
Bu durumda; konusu kalmadığından bahisle karar verilmesine yer olmadığı sonucuyla neticelenen kısmı istikametinden, tarafların davanın açıldığı tarihteki haklılık durumları belirlenip buna göre yargılama sarfiyatları konusunda karar kurulması gerekirken, bu biçimde bir kıymetlendirme yapılmaksızın, davanın açılmasına davalı yönetimin niçiniyet verdiği öne sürülen nedenine dayalı olarak yargılama masraflarının davalı yönetime yükletilmesine hükmedilmiş olduğundan, davalı yönetimin temyiz isteminin kabulü ile temyiz müracaatına bahis sonucun bu taraflardan bozulması gerektiği oyuyla çoğunluk sonucuna katılmıyoruz.
2019 yılından itibaren yeni bir sisteme geçilmiştir.
2019 yılı için isimli ve idari yargı teşkilatındaki tüm ünitelerin iş yoğunluğunun fazla olarak belirlendiği ve fazla çalışma fiyatı ödenebilmesi için daha evvelki senelerda belirlenen işçi başına düşen belge sayısı kriteri uygulamasına son verildiği, merkez ve mülhakat adliyelerde vazife yapan tüm işçi (icra müdürlükleri hariç)in mesai saatleri haricinde fiilen yapılmış çalışmalara karşılık fazla çalışma fiyatının ödeneceğinin düzenlediği
Bu bahiste Genel Yazı çıkarılabilmesi için metot ve temellerin daha önce belirlenmiş olması lazımdır
Uyuşmazlığın görüm ve tahlili için gerekli görüldüğünden, Dairelerinin 21/10/2019 tarih ve E:2018/3566 sayılı orta sonucu ile davalı Adalet Bakanlığından; 375 sayılı Kanun Kararında Kararname’nin Ek-17. hususunun “… İş yoğunluğu fazla olan mahkemeleri belirlemeye ve toplam fazla çalışma saat mühletini ilgili mahkemelere dağıtmaya ve bu fıkranın uygulanmasına ait yöntem ve temelleri belirlemeye Adalet Bakanlığı yetkilidir.” kararında belirtilen “usul ve esaslarla” ilgili bir düzenlemenin yapılıp yapılmadığı; kelam konusu yöntem ve temellere ait düzenleme yapılmamış ise, uygulamanın yalnızca dava konusu Genel Yazı ile yürütülüp yürütülmediğinin sorulması ve hususa ait bilgi ve dokümanların istenilmesi üzerine; Davalı Adalet Bakanlığınca orta sonucuna cevaben gönderilen yazıda, 375 sayılı Kanun Kararında Kararname’nin Ek-17. hususu uyarınca fazla çalışmaya ait metot ve asılların Bakanlıkça belirlenerek her yıl Genel Yazı ile teşkilata duyurulduğu, dava konusu Genel Yazı ile belirlenen kriterlerden Genel Yazı ile kaldırıldığı, dava konusu Genel Yazıdaki 6. unsurun ise, 375 sayılı Kanun Kararında Kararname’nin Ek-17. hususunda açıkça düzenlenmiş olması niçiniyle uygulamasına devam edildiğinin belirtilmiştir.
T.C.
DANIŞTAY
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Temel No: 2021/619
Karar No: 2022/1608
TEMYİZ EDENLER: I- (DAVACI): … Sendikası
VEKİLİ: Av. …
II- (DAVALI): … Bakanlığı
VEKİLİ: Av. …
İSTEMİN KONUSU:
Danıştay Onikinci Dairesinin 02/07/2020 tarih ve E:2018/3566, K:2020/2688 sayılı sonucunın, davacı tarafınca davanın reddine ait kısım tarafından, davalı yönetim tarafınca karar verilmesine yer olmadığına ait kısmının yargılama masrafları istikametinden karşılıklı olarak temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem:
Adalet Bakanlığı İşçi Genel Müdürlüğünün “Fazla Çalışma Ücretleri” temalı … tarih ve … sayılı Genel Yazısının Ek-1’nolu çizelgede yer alan “Fazla Çalışmaya Temel İş Kriterleri”nin uygulanmasında dikkate alınması gereken konuların belirlendiği 1.,2.,3.,4.,5.,6. ve 7. hususlarının iptali istenilmiştir.
Daire sonucunın özeti:
Danıştay Onikinci Dairesinin 02/07/2020 tarih ve E:2018/3566, K:2020/2688 sayılı sonucuyla;
Yukarıda değinilen mevzuat kararına dayanılarak dava konusu Adalet Bakanlığı İşçi Genel Müdürlüğünün “Fazla Çalışma Ücretleri” temalı … tarih ve … sayılı Genel Yazısı ile iş yoğunluğu fazla olan mahkemelerin belge sayısı kriter olarak alınmak suretiyle belirlendiği, sulh ceza hakimliklerinde iş yoğunluğu tespit edilirken değişik iş sayısı; Cumhuriyet başsavcılıklarında ise soruşturma ve ilamat evrakı toplamının dikkate alındığının anlaşıldığı,
Uyuşmazlığın görüm ve tahlili için gerekli görüldüğünden, Dairelerinin 21/10/2019 tarih ve E:2018/3566 sayılı orta sonucu ile davalı Adalet Bakanlığından; 375 sayılı Kanun Kararında Kararname’nin Ek-17. unsurunun “… İş yoğunluğu fazla olan mahkemeleri belirlemeye ve toplam fazla çalışma saat mühletini ilgili mahkemelere dağıtmaya ve bu fıkranın uygulanmasına ait yöntem ve temelleri belirlemeye Adalet Bakanlığı yetkilidir.” kararında belirtilen “usul ve esaslarla” ilgili bir düzenlemenin yapılıp yapılmadığı; kelam konusu yol ve asıllara ait düzenleme yapılmamış ise, uygulamanın yalnızca dava konusu Genel Yazı ile yürütülüp yürütülmediğinin sorulması ve bahse ait bilgi ve dokümanların istenilmesi üzerine; Davalı Adalet Bakanlığınca orta sonucuna cevaben gönderilen … tarih ve … sayılı yazı eki Adalet Bakanlığı İşçi Genel Müdürlüğünün… tarih ve … sayılı yazısında, 375 sayılı Kanun Kararında Kararname’nin Ek-17. unsuru uyarınca fazla çalışmaya ait yöntem ve asılların Bakanlıkça belirlenerek her yıl Genel Yazı ile teşkilata duyurulduğu, dava konusu Genel Yazı ile belirlenen kriterlerden 1.,2.,3.,4.,5., ve 7. unsurların … tarih ve … sayılı Genel Yazı ile kaldırıldığı, dava konusu Genel Yazıdaki 6. hususun ise, 375 sayılı Kanun Kararında Kararname’nin Ek-17. unsurunda açıkça düzenlenmiş olması niçiniyle uygulamasına devam edildiğinin açıklandıği,
Davaya mevzu “Fazla Çalışma Ücretleri” temalı … tarih ve … sayılı Genel Yazının 1.,2.,3.,4.,5. ve 7. unsurlarını yürürlükten kaldıran … tarih ve … sayılı Genel Yazı incelendiğinde, 2019 yılı için isimli ve idari yargı teşkilatındaki tüm ünitelerin iş yoğunluğunun fazla olarak belirlendiği ve fazla çalışma fiyatı ödenebilmesi için daha evvelki senelerda belirlenen İşçi başına düşen evrak sayısı kriteri uygulamasına son verildiği, merkez ve mülhakat adliyelerde bakılırsav yapan tüm işçi (icra müdürlükleri hariç)in mesai saatleri haricinde fiilen yapılmış çalışmalara karşılık fazla çalışma fiyatının ödeneceğinin düzenlediği, bu Genel Yazıda dava konusu Genel Yazının 6. hususu haricinde başka hususların yer almadığı,
Bu durumda; dava konusu Genel Yazının 1.,2.,3.,4.,5. ve 7. unsurları “Fazla Çalışma Ücretleri” temalı … tarih ve … sayılı Genel Yazı ile yürürlükten kaldırıldığından davanın bu kısmının konusunun kalmadığı,
Dava konusu Adalet Bakanlığı İşçi Genel Müdürlüğünün “Fazla Çalışma Ücretleri” temalı … tarih ve … sayılı Genel Yazısının 1.,2.,3.,4.,5. ve 7. hususları istikametinden konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına, anılan Genel Yazı’nın 6.maddesi istikametinden davanın reddine, toplam 259,20-TL yargılama masrafının yarısı olan 129,60- TL’nin davacı üzerinde bırakılmasına, yargılama sarfiyatının öteki yarısı olan 129,60-TL’nin davalı yönetimden alınarak davacıya verilmesine, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Minimum Fiyat Tarifesi uyarınca takdir edilen 3.000,00-TL vekalet fiyatının davalı yönetimden alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENLERİN ARGÜMANLARI:
Davacı tarafınca, 375 sayılı Kanun Kararında Kararname’nin Ek-17. unsuru ile fazla çalışma fiyatına ait düzenlemeler yapıldığı, kelam konusu yasal düzenlemenin kapsamının davalı idarece çıkarılan Genel Yazı ile daraltıldığı, anılan düzenleme ile Adalet Bakanlığı işçisi içinde farklı belirlemeler yapıldığı, birtakım çalışana aylık 50,00-TL ile 200,00-TL içinde fazla çalışma fiyatı ödeneceği, kimi çalışana 50 saat ödeme yapılacağı, birebir ünitede vazife yapan birtakım çalışana daha fazla saat üzerinden ödeme yapılacağı düzenlenirken kimi işçinin ise kapsam haricinde bırakıldığı, bu haliyle dava konusu düzenlemenin Anayasa’nın angarya yasağı ile hiç kimsenin zorla çalıştırılamayacağı unsuruna muhalif olduğu ileri sürülmektedir.
Davalı yönetim tarafınca, Daire sonucunın karar verilmesine yer olmadığına ait kısmı niçiniyle aleyhlerine yargılama sarfiyatlarına hükmedilemeyeceği, dava konusu Yönetmelik kararlarının hukuka uygunluk karinesinden ötürü hukuka uygun sayılması ve yargılama masraflarının davacı üzerinde bırakılması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI:
Davacı tarafınca, savunma verilmemiştir.
Davalı yönetim tarafınca, savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ FİKRİ:
Temyiz istemlerinin reddi ile Daire sonucunın onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Yargıcının açıklamaları dinlendikten ve belgedeki evraklar incelendikten daha sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ KIYMETLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin sonuncu kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Adabı Kanunu’nun 49. unsurunda yer alan;
“a) bakılırsav ve yetki haricinde bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka ters karar verilmesi,
c)Usul kararlarının uygulanmasında sonucu etkileyebilecek nitelikte kusur yahut eksikliklerin bulunması” sebeplerinden birinin varlığı halinde mümkündür.
Temyizen incelenen sonucun davanın reddine ve yargılama masraflarına ait kısmı yol ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçelerinde ileri sürülen argümanlar sonucun temyize husus bu kısımlarının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR kararı:
Açıklanan niçinlerle;
1. Tarafların temyiz istemlerinin reddine,
2.Yukarıda özetlenen münasebetle kısmen davanın reddine, kısmen dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına ait Danıştay Onikinci Dairesinin 02/07/2020 tarih ve E:2018/3566, K:2020/2688 sayılı sonucunın temyize husus davanın reddine ait kısmı ile yargılama sarfiyatlarına ait kısmının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 21/04/2022 tarihinde, davacının temyiz istemi istikametinden oybirliği, davalı yönetimin temyiz istemi tarafından oyoldukcaluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
X-2577 sayılı İdari Yargılama Yordamı Kanunu’nun 31. hususunda, bu Kanun’da karar bulunmayan ve husus metninde sayılan hallerde 1086 sayılı Hukuk Yöntemi Muhakemeleri Kanunu’nun uygulanacağı belirtilmiş, kelamı edilen haller içinde “yargılama giderlerine” de yer verilmiş, 04/02/2011 tarih ve 27836 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 01/10/2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 450. unsuruyla 1086 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu yürürlükten kaldırılmış, birebir Kanun’un 447. unsurunun 2. fıkrasında ise; “Mevzuatta, yürürlükten kaldırılan 18/6/1927 tarih ve 1086 sayılı Hukuk Tarzı Muhakemeleri Kanununa yapılan yollamalar, Hukuk Muhakemeleri Kanununun bu kararların karşılığını oluşturan unsurlarına yapılmış sayılır.” kararına yer verilmiştir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun “Yargılama masrafının kapsamı” başlıklı 331. hususunda yargılama masraflarını oluşturan ögeler sayılmış, unsurun 1/ğ bendinde; vekille takip edilen davalarda kanun yeterince takdir olunacak vekalet fiyatının yargılama sarfiyatları içinde olduğu belirtilmiş, Kanun’un “Esastan sonuçlanmayan davada yargılama gideri” başlıklı 331. hususunun 1. fıkrasında da; “Davanın konusuz kalması sebebiyle davanın temeli hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hallerde, hakim, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna bakılırsa yargılama masraflarını takdir ve hükmeder.” kuralına yer verilmiştir.
Temyiz müracaatına mevzu kararda, dava konusu “Fazla Çalışma Ücretleri” temalı … tarih ve … sayılı Genel Yazının 1.,2.,3.,4.,5. ve 7. hususlarının değiştirilerek yürürlükten kaldırıldığından kelam edilerek anılan unsurlar tarafından davanın konusunun kalmadığı nedeni öne sürülerek, işin temeline girilerek haklılık/haksızlık değerlendirmesi yapılmaksızın karar verilmesine yer olmadığına hükmedilmesine karşın, davalı yönetim aleyhine yargılama sarfiyatlarına hükmedildiği görülmektedir.
2577 sayılı İdari Yargılama Tarzı Kanunu’nun 31. hususunda yer alan atıf kararı uyarınca yargılama masrafları konusunda 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu kararlarının uygulanması gerektiğinde kuşku bulunmamaktadır. 6100 sayılı Kanun’un 331. hususunun 1. fıkrasında, davanın konusuz kalması niçiniyle temeli hakkında karar verilmesine gerek bulunmayan hallerde yargılama masraflarının ne biçimde takdir edileceği hususu düzenlenmiştir. Temyiz müracaatına bahis kararda, dava konusu düzenlemenin belirtilen hususlarının ondan sonrasında yürürlükten kaldırıldığından bahisle uyuşmazlığın temeli hakkında “karar verilmesine yer olmadığına” karar verilmiş olması niçiniyle, müracaata mevzu sonucun karar fıkrasında yer alan yargılama sarfiyatlarına 6100 sayılı Kanun’un metnine yer verilen 331. hususunun 1. fıkrasındaki kural çerçevesinde hükmedilmesi gerekir.
Bu durumda; konusu kalmadığından bahisle karar verilmesine yer olmadığı sonucuyla neticelenen kısmı istikametinden, tarafların davanın açıldığı tarihteki haklılık durumları belirlenip buna göre yargılama sarfiyatları konusunda karar kurulması gerekirken, bu biçimde bir kıymetlendirme yapılmaksızın, davanın açılmasına davalı yönetimin niçiniyet verdiği öne sürülen nedenine dayalı olarak yargılama masraflarının davalı yönetime yükletilmesine hükmedilmiş olduğundan, davalı yönetimin temyiz isteminin kabulü ile temyiz müracaatına bahis sonucun bu taraflardan bozulması gerektiği oyuyla çoğunluk sonucuna katılmıyoruz.