Yüksek enflasyonla baş edebilmek için agresif bir faiz siyaseti izleyen ABD, bir yandan da bütün dünyada yükselen dolar kuru tasası yaşıyor. ABD dolarının sepetteki öteki para üniteleri karşısındaki bedelini ölçen dolar endeksi 112 düzeyine yükseldi. ABD’deki enflasyon da eylül ayı prestijiyle yıllık yüzde 8,2’ye çıktı. Sürdürülebilir bulunmayan kuvvetli dolar siyasetinin ABD iktisadına faturası ağır olabilir. Yüksek faiz artışlarıyla ağırlaşan borç ve faiz ödemelerinin hem ABD’yi birebir vakitte ABD’nin izlediği mali siyasetlerin tesirinde kalan Avrupa ülkeleri ile İngiltere iktisadını çökertebilir.
FAİZ ARTIRDIKLARI biçimde ENFLASYON DÜŞMÜYOR
ABD Merkez Bankası Fed bu yıl yaptığı beş faiz artırma sonucuyla faizleri yüzde 0,25’ten yüzde 3,25’e, Avrupa Merkez Bankası (ECB) ise iki kararla faizi 0’dan yüzde 1,25’e yükseltti. İngiltere Merkez Bankası (BoE) ise altı başka kararla faizleri yüzde 0,25’ten yüzde 2,25’e çıkardı. Buna karşın enflasyonu düşüremeyen üç merkez bankası, faiz artışlarını sürdürecek. Bu agresif faiz artışları Batı ekonomilerini tehdit etmekle kalmıyor, derin bir global resesyon (ekonomik durgunluk) riskini de tetikliyor. Gitgide şiddetlenen resesyon ayak seslerinden huzursuz olan Dünya Bankası, IMF ve Birleşmiş Milletler’in peş peşe ihtarlar yapıyor.
GÜÇLÜ DOLAR SİYASETİ BÜYÜK ZARAR
ABD Doları’nın sepetteki öteki para üniteleri karşısındaki bedelini ölçen dolar endeksi, son bir yılda yüzde 20’lik artışla 93,78 düzeyinden 112 düzeyine yükseldi. Doları bütün dünyada çok pahalanmasının yanısıra ABD Merkez Bankası Fed’in yüzde 3-3,25 ortasına yükselttiği faizle ilgili agresif politikayı sürdürmesi riski katlıyor.
ABD’DE BORÇLAR 56 TRİLYON DOLARI AŞTI
ABD’nin toplam kamu borcu 31 trilyon 100 milyar dolara ulaştı. Kamu borcunun ABD ulusal gelirine oranı %150 düzeyinde seyrediyor. Kamu borcunun yanı sıra ABD’de yaşayan bireylerin 14 trilyon dolar ve firmaların 10,5 trilyon dolarlık borcuyla birlikte ülkedeki toplam borç, 57 trilyon 600 milyar dolara yaklaşıyor. Bir puanlık faiz artışının ABD iktisadına yıllık maliyeti 550 milyar dolar olarak tabir ediliyor. Bu borçlar ABD’de büyük bir kaygı kaynağı olurken, ekonomistler; artan faiz oranlarının, ülkenin büyüyen borç meselelerini daha da şiddetlendirebileceğini belirtiyor.
ABD PAYLARI RESESYONU FİYATLIYOR
Resesyon ihtimalinin yüzde 100 olarak netleşmesi, ABD’li şirketlerin paylarında de kendini hissettirmeye başladı. ABD’nin en büyük bankalarından Citi Bank stratejistlerinin değerlendirmesine nazaran; ABD payları öteki biroldukca varlık sınıfına kıyasla ABD’de resesyon fiyatlarını daha fazlaca yansıtan varlıklar olarak öne çıkıyor. Bu ortada, eylül ayında İngiltere’de yıllık enflasyon yüzde 10,1 ile 40 yılın doruğunu yeniledi.
Avrupa’da da tablo farklı değil
ABD iktisadının karşı karşıya kaldığı çıkmazın bir gibisi Avrupa’da da var. Avro Bölgesi’nde enflasyon Rusya-Ukrayna savaşının tesiriyle eylülde çift haneye ulaşarak rekor tazelerken, bölgede ülkeler içinde fiyat gelişmelerinde büyük farklılıklar olması dikkati çekiyor. Enflasyon, eylül ayında İtalya’da yüzde 9,5, Fransa’da yüzde 6,2, İspanya’da yüzde 9,3, Almanya’da yüzde yüzde 10,9, Belçika’da yüzde 12, Yunanistan’da yüzde 12,1, Avusturya’da yüzde 11, Slovenya’da yüzde 10,6, Slovakya’da yüzde 13,6, Hollanda’da yüzde 17,1, Letonya’da yüzde 22,4, Litvanya’da yüzde 22,5 ve Estonya’da yüzde 24,2’ye çıktı. AB kurallarına nazaran, olağan koşullarda üye ülkelerin bütçe açıklarının GSYH’lerinin yüzde 3’ünü, kamu borçlarının da GSYH’lerinin yüzde 60’ını geçmemesi gerekiyor.
EN BORÇLU YUNANİSTAN
Lakin, AB ülkeleri içinde kamu borcunun GSYH’ye oranının en çok olduğu ülkeler yüzde 189,3 ile Yunanistan, yüzde 152,6 ile İtalya, yüzde 127 ile Portekiz, yüzde 117,7 ile İspanya, yüzde 114,4 ile Fransa ve yüzde 107,9 ile Belçika olarak öne çıkıyor.
FAİZ ARTIRDIKLARI biçimde ENFLASYON DÜŞMÜYOR
ABD Merkez Bankası Fed bu yıl yaptığı beş faiz artırma sonucuyla faizleri yüzde 0,25’ten yüzde 3,25’e, Avrupa Merkez Bankası (ECB) ise iki kararla faizi 0’dan yüzde 1,25’e yükseltti. İngiltere Merkez Bankası (BoE) ise altı başka kararla faizleri yüzde 0,25’ten yüzde 2,25’e çıkardı. Buna karşın enflasyonu düşüremeyen üç merkez bankası, faiz artışlarını sürdürecek. Bu agresif faiz artışları Batı ekonomilerini tehdit etmekle kalmıyor, derin bir global resesyon (ekonomik durgunluk) riskini de tetikliyor. Gitgide şiddetlenen resesyon ayak seslerinden huzursuz olan Dünya Bankası, IMF ve Birleşmiş Milletler’in peş peşe ihtarlar yapıyor.
GÜÇLÜ DOLAR SİYASETİ BÜYÜK ZARAR
ABD Doları’nın sepetteki öteki para üniteleri karşısındaki bedelini ölçen dolar endeksi, son bir yılda yüzde 20’lik artışla 93,78 düzeyinden 112 düzeyine yükseldi. Doları bütün dünyada çok pahalanmasının yanısıra ABD Merkez Bankası Fed’in yüzde 3-3,25 ortasına yükselttiği faizle ilgili agresif politikayı sürdürmesi riski katlıyor.
ABD’DE BORÇLAR 56 TRİLYON DOLARI AŞTI
ABD’nin toplam kamu borcu 31 trilyon 100 milyar dolara ulaştı. Kamu borcunun ABD ulusal gelirine oranı %150 düzeyinde seyrediyor. Kamu borcunun yanı sıra ABD’de yaşayan bireylerin 14 trilyon dolar ve firmaların 10,5 trilyon dolarlık borcuyla birlikte ülkedeki toplam borç, 57 trilyon 600 milyar dolara yaklaşıyor. Bir puanlık faiz artışının ABD iktisadına yıllık maliyeti 550 milyar dolar olarak tabir ediliyor. Bu borçlar ABD’de büyük bir kaygı kaynağı olurken, ekonomistler; artan faiz oranlarının, ülkenin büyüyen borç meselelerini daha da şiddetlendirebileceğini belirtiyor.
ABD PAYLARI RESESYONU FİYATLIYOR
Resesyon ihtimalinin yüzde 100 olarak netleşmesi, ABD’li şirketlerin paylarında de kendini hissettirmeye başladı. ABD’nin en büyük bankalarından Citi Bank stratejistlerinin değerlendirmesine nazaran; ABD payları öteki biroldukca varlık sınıfına kıyasla ABD’de resesyon fiyatlarını daha fazlaca yansıtan varlıklar olarak öne çıkıyor. Bu ortada, eylül ayında İngiltere’de yıllık enflasyon yüzde 10,1 ile 40 yılın doruğunu yeniledi.
Avrupa’da da tablo farklı değil
ABD iktisadının karşı karşıya kaldığı çıkmazın bir gibisi Avrupa’da da var. Avro Bölgesi’nde enflasyon Rusya-Ukrayna savaşının tesiriyle eylülde çift haneye ulaşarak rekor tazelerken, bölgede ülkeler içinde fiyat gelişmelerinde büyük farklılıklar olması dikkati çekiyor. Enflasyon, eylül ayında İtalya’da yüzde 9,5, Fransa’da yüzde 6,2, İspanya’da yüzde 9,3, Almanya’da yüzde yüzde 10,9, Belçika’da yüzde 12, Yunanistan’da yüzde 12,1, Avusturya’da yüzde 11, Slovenya’da yüzde 10,6, Slovakya’da yüzde 13,6, Hollanda’da yüzde 17,1, Letonya’da yüzde 22,4, Litvanya’da yüzde 22,5 ve Estonya’da yüzde 24,2’ye çıktı. AB kurallarına nazaran, olağan koşullarda üye ülkelerin bütçe açıklarının GSYH’lerinin yüzde 3’ünü, kamu borçlarının da GSYH’lerinin yüzde 60’ını geçmemesi gerekiyor.
EN BORÇLU YUNANİSTAN
Lakin, AB ülkeleri içinde kamu borcunun GSYH’ye oranının en çok olduğu ülkeler yüzde 189,3 ile Yunanistan, yüzde 152,6 ile İtalya, yüzde 127 ile Portekiz, yüzde 117,7 ile İspanya, yüzde 114,4 ile Fransa ve yüzde 107,9 ile Belçika olarak öne çıkıyor.