1991 ve 1992’de AMD ve Intel, her zamankinden daha yüksek saat hızına sahip 486 ve 386 işlemcilerle birbirlerini geride bıraktılar. Ancak Mart 1993’te Intel, Pentium – kısaca P5 ile yeni bir mikro mimari tanıttı. Bu, Intel’in yönergeleri çiftlere ayırabilen ve bunları kendi ALU’ları ile iki ardışık düzende yürütebilen ilk süper skala işlemcisiydi. Ancak, her şey “sırayla” gitti: Bir ardışık düzen çalışmayı bitirdiğinde, devam etmeden önce diğerinin tamamlanmasını beklemeniz gerekebilir. Ancak Pentium’da Intel’in %25’e kadar performans artışı vaat ettiği bir Şube Tahmin Birimi de vardı.
O zamandan beri tüm Intel işlemcileri gibi, işlemci de makineye özel kayıtların (MSR) yanı sıra talimatlar ve veriler için ayrı L1 önbelleklerine sahipti. Bunlar da günümüze kadar gelebilmiş ve sayısız işlevi yerine getirmektedir. 64 bitlik bir veri yolu aracılığıyla harici olarak iletişim kurar.
Bununla birlikte, 60 veya 66 MHz’lik ilk sürümler, birçok kıyaslamada daha yüksek saat hızına sahip ve çok daha ucuz 486DX4 yongaları tarafından kolayca geride bırakıldı. Ancak bu, kayan noktalı aritmetik için doğru değildi çünkü Pentium’un yeni çarpma ve bölme birimleri geleneksel olan her şeyi gölgede bıraktı. Bununla birlikte, ilk sürümler kötü şöhretli FDIV hatasını da içeriyordu, ancak bu başka bir hikaye.
sunucu hazır
1992 Intel Pentium’un 0,8 mikron fabrikasyondan 3,1 milyon transistörü gösteren kalıplı görüntüsü (mikrograf)
(Resim: Intel)
Başka bir yeniliğin önemi ancak daha sonra anlaşıldı: MESI protokolü sayesinde Pentium, diğer işlemcilerle tutarlı bir şekilde önbellekte çalışabiliyordu. Sonra Çok İşlemcili Bağlantı Veriyolu (MPI veri yolu) vardı. Bu, Pentium’u çok işlemcili sistemlere bağlamayı kolaylaştırdı.
Intel ayrıca Pentium için Çevresel Bileşen Ara Bağlantı Yerel Veri Yolu veya kısaca PCI veri yolu için tasarlanmış olan ve o zamanlar henüz yeni olan 430LX (Mercury) yonga setini de sağladı. O zamanlar, düzgün bir anakart yonga seti aslında birkaç ayrı yongadan oluşuyordu; bu durumda 82434LX PCI Önbellek ve Bellek Denetleyicisi (PCMC), bir 82433LX Yerel Veri Yolu Hızlandırıcısı ve gerekirse bir sistem G/Ç modülü.
Pentium ile Intel, sunucu pazarını fethetmenin temellerini attı. Ancak x86 sunucuları, yürütmeyi de devre dışı bırakan Pentium Pro ile ancak 1995’te gerçek anlamda yükselişe geçti. Başlangıçta alay konusu olan x86 teknolojisi, sunucu pazarına yıllarca hakim oldu. Zaman zaman, Intel’in Xeon’ları pazarın %90’ından fazlasını elinde tutuyordu.
MMX ve SIMD
Intel Pentium Pro
1993’te 120 MHz’e kadar Pentium P54C ve son olarak 233 MHz ve ikiye katlanmış L1 önbelleği 32 KB olan P55C geldi – ayrıca çok önemli bir yenilik, MMX adı verilen ilk SIMD (tek talimat, çoklu veri) vektör birimi. Bu medya uzantısı, x87 yazmaçlarının alt 64 bitini kullanarak 32 bit tam sayılarla (4×16 bit veya 8×8 bit) paralel olarak iki işlem gerçekleştirdi.
Ancak çok geçmeden Pentium 5/7 soketi için rekabet başladı. 1996 baharında AMD, daha sonra K5 olarak adlandırılan 5k86’yı piyasaya sürdü. NexGen Nx686’ya dayanan AMD K6, 1997’den itibaren daha başarılıydı. Sıra dışı yürütme ve spekülatif yürütme ile bir RISC çekirdeği içeriyordu. K6-II daha sonra 3DNow ile getirildi! Intel’in MMX’inden farklı olarak kayan noktalı sayıları da işleyebilen bir SIMD birimi.
Bit Noise Podcast: RISC vs. CISC uzantısı:
(ciw)
Haberin Sonu
O zamandan beri tüm Intel işlemcileri gibi, işlemci de makineye özel kayıtların (MSR) yanı sıra talimatlar ve veriler için ayrı L1 önbelleklerine sahipti. Bunlar da günümüze kadar gelebilmiş ve sayısız işlevi yerine getirmektedir. 64 bitlik bir veri yolu aracılığıyla harici olarak iletişim kurar.
Bununla birlikte, 60 veya 66 MHz’lik ilk sürümler, birçok kıyaslamada daha yüksek saat hızına sahip ve çok daha ucuz 486DX4 yongaları tarafından kolayca geride bırakıldı. Ancak bu, kayan noktalı aritmetik için doğru değildi çünkü Pentium’un yeni çarpma ve bölme birimleri geleneksel olan her şeyi gölgede bıraktı. Bununla birlikte, ilk sürümler kötü şöhretli FDIV hatasını da içeriyordu, ancak bu başka bir hikaye.
sunucu hazır
1992 Intel Pentium’un 0,8 mikron fabrikasyondan 3,1 milyon transistörü gösteren kalıplı görüntüsü (mikrograf)
(Resim: Intel)
Başka bir yeniliğin önemi ancak daha sonra anlaşıldı: MESI protokolü sayesinde Pentium, diğer işlemcilerle tutarlı bir şekilde önbellekte çalışabiliyordu. Sonra Çok İşlemcili Bağlantı Veriyolu (MPI veri yolu) vardı. Bu, Pentium’u çok işlemcili sistemlere bağlamayı kolaylaştırdı.
Intel ayrıca Pentium için Çevresel Bileşen Ara Bağlantı Yerel Veri Yolu veya kısaca PCI veri yolu için tasarlanmış olan ve o zamanlar henüz yeni olan 430LX (Mercury) yonga setini de sağladı. O zamanlar, düzgün bir anakart yonga seti aslında birkaç ayrı yongadan oluşuyordu; bu durumda 82434LX PCI Önbellek ve Bellek Denetleyicisi (PCMC), bir 82433LX Yerel Veri Yolu Hızlandırıcısı ve gerekirse bir sistem G/Ç modülü.
Pentium ile Intel, sunucu pazarını fethetmenin temellerini attı. Ancak x86 sunucuları, yürütmeyi de devre dışı bırakan Pentium Pro ile ancak 1995’te gerçek anlamda yükselişe geçti. Başlangıçta alay konusu olan x86 teknolojisi, sunucu pazarına yıllarca hakim oldu. Zaman zaman, Intel’in Xeon’ları pazarın %90’ından fazlasını elinde tutuyordu.
MMX ve SIMD
Intel Pentium Pro
1993’te 120 MHz’e kadar Pentium P54C ve son olarak 233 MHz ve ikiye katlanmış L1 önbelleği 32 KB olan P55C geldi – ayrıca çok önemli bir yenilik, MMX adı verilen ilk SIMD (tek talimat, çoklu veri) vektör birimi. Bu medya uzantısı, x87 yazmaçlarının alt 64 bitini kullanarak 32 bit tam sayılarla (4×16 bit veya 8×8 bit) paralel olarak iki işlem gerçekleştirdi.
Ancak çok geçmeden Pentium 5/7 soketi için rekabet başladı. 1996 baharında AMD, daha sonra K5 olarak adlandırılan 5k86’yı piyasaya sürdü. NexGen Nx686’ya dayanan AMD K6, 1997’den itibaren daha başarılıydı. Sıra dışı yürütme ve spekülatif yürütme ile bir RISC çekirdeği içeriyordu. K6-II daha sonra 3DNow ile getirildi! Intel’in MMX’inden farklı olarak kayan noktalı sayıları da işleyebilen bir SIMD birimi.
Bit Noise Podcast: RISC vs. CISC uzantısı:
(ciw)
Haberin Sonu